شعر بسیار زیبای صغیر اصفهانی در مدح امیرالمومنین..

اشاره: محمد حسین صغیر اصفهانی در تاریخ سیزدهم ماه رجب یک هزارو سیصدو دوازده هجری(۱۳۱۲) در اصفهان متولد شد. در اثر تربیت پدرش که اقا اسداله نام داشت و یکی از مداحان بود به اشعاری که دیگران در مدح و مصیبت «چهارده معصوم» سروده بودند آشنا گردید و همچنین شیفتگی خاصی به شعر و ادب پیدا کرد و در سنین هشت …

فرید الدین عطار..

چکیده: فریدالدین ابوحامد محمد عطار نیشابوری مشهور به شیخ عطّار نیشابوری (۱۱۴۶م/۵۴۰ق -۱۲۲۱م/۶۱۸ق) یکی از عارفان، صوفیان و شاعران ایرانی سترگ و بلندنام ادبیات فارسی در پایان سدهٔ ششم و آغاز سدهٔ هفتم است. او در سال ۵۴۰ هجری برابر با ۱۱۴۶ میلادی در نیشابور زاده شد و در ۶۱۸ هجری به هنگام حملهٔ مغول به …

منطق‌الطیر/نعت حضرت پیامبر (ص)..

چکیده: منطِقُ‌الطَّیِّر یا مقامات‌الطیور منظومه‌ای است از عطار نیشابوری که به زبان فارسی و در قالب مثنوی در بحر رمل مسدس مقصور (محذوف) سروده شده‌است. کار سرودن این مثنوی در قرن ششم هجری قمری (۱۱۷۷ میلادی) پایان یافته‌است. ابیات این مثنوی را معمولاً بین ۴۳۰۰ تا ۴۶۰۰ بیت دانسته‌اند، از مثنوی‌های تمثی…

منوچهرى دامغانى..

چکیده: ابوالنّجم احمد منوچهرى دامغانى (متوفاى ۴۳۲ ه.  . ق) از قصیده سرایان طراز اوّل زبان پارسى است که در زمانه سلطان محمود غزنوى (۳۸۸ . ۴۲۱ه. . ق) مى زیسته و با  ملک الشعراى دربار او عنصرى بلخى (متوفاى ۴۳۱ ه.  . ق) هم روزگار بوده است و همانند وى از ستایش گران سلطان غزنوى به شمار مى رفته و یک سال پس از او در…

فخر الدین عراقی..

چکیده: شیخ فخرالّدین ابراهیم بن بزرگمهر بن عبدالغفار کمیجانی همدانی یا فخرالّدین عراقی و کمیجانی از شاعران و عارفان و نویسندگان صوفی ادب فارسی در سدهٔ هفتم هجری، مؤلف لَمَعات می‌باشد. وی در تاریخ ۲۰ خرداد ۵۹۲ هجری شمسی معادل با ۱۰ ژوئن ۱۲۱۳ میلادی کمیجان به دنیا آمد در مورد نام و نسب عراقی میان غالب تذ…

ناصر خسرو..

چکیده: ناصر خسرو قبادیانی (۳۹۴-۴۸۱ق) متکلم، شاعر، نویسنده و جهانگرد بزرگ قرن پنجم که مذهب اسماعیلی داشت. وی از جوانی به تحصیل علوم پرداخت و به دربار غزنویان و سپس به دربار سلجوقیان راه یافت. در سال ۴۳۷ق به جهت خوابی که دید، کارهای دولتی را رها کرد و به سفر حج رفت. در این سفر به مصر رفت. چندسالی در این کشو…

محتشم کاشانی..

اشاره: کمال‌الدین علی مُحْتَشَم کاشانی (۹۰۵ -۹۹۶  ه‍ ق)، شاعر فارسی‌سرای سدهٔ دهم در عهد صفوی (سده دهم) است. معروف‌‌ترین اثرش، ترکیب بند اوست که در ایام عزاداری سید الشهدا «ع»، مساجد، تکایا و مجالس سوگواری را با کتیبه‌های منقوش به این اشعار، سیاهپوش می‌کنند. این ترکیب‌بند در دوازده بند، سروده شده و پ…

عبید زاکانی.

اشاره: عبید زاکانی ـ رح ـ (م۷۲۲ ه‍.ق.) شاعر و نویسنده‌ی طنزپرداز و شوخ طبع سده‌ی هشتم است. علت مشهور بودن او به زاکانی نسبت داشتن او به خاندان زاکان است که این خاندان تیره‌ای از «عرب بنی خفاجه» بودند که بعد از مهاجرت به ایران به نزدیکی قروه درجزیناز توابع همدان رفتند و در آن ناحیه باشیدند. وی در قزوین به دانش ا…

خواجه عبد الله انصاری..

اشاره: ابواسماعیل عبدالله بن ابی‌منصور محمد (زادهٔ ۲ شعبان ۳۹۶ ه‍.ق/ ۳۸۵ ه‍.ش / ۱۰۰۶ م. در شهر هرات درگذشتهٔ ۲۲ ذی الحجه ۴۸۱ ه‍.ق/ ۴۶۷ ه‍.ش / ۱۰۸۸ م) در هرات معروف به «پیر هرات» و «پیر انصار» و «خواجه عبدالله انصاری» و «انصاری هروی»، دانشمند و عارف صوفی مسلک ایران قدیم بود. او به عنوان یکی از نوابغ ا…

پیامبر (ص) در مخزن الاسرار نظامی..

اشاره مخزن الاسرار، که نخستین اثر منظوم جناب حکیم نظامی است، به واقع مخزنی است از اسرار الهی و می‌توان گفت که: پُربارترین و پرفروغ‌ترین اثر نظامی، همانا مخزن‌الأسرار است. نظامی در این کتاب، بعد از راز و نیاز به درگاه بی‌نیاز، به مدح حضرت پیامبر اعظم پرداخته و در حدّ بسیار عالی، عظمت وجودی آن جناب را شرح…

پیامبر رحمت در نگاه جلال الدین محمد..

اشاره: حمد و سپاس خداوند و وصف پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله)، زینت بخش دیوان اکثر قریب به اتفاق شاعران ایرانی است. مولوی نیز از جمله این شاعران است و عشق محمدی (صلی الله علیه و آله) در اشعار او خصوصاً در مثنوی مولوی نمودی یگانه دارد. داستان انبیاء (علیهم السلام) در لابلای دفاتر شش گانه مثنوی مولوی، حض…

دعاهایی برای افزایش رزق و روزی از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله)..

اشاره: برای توسعه  رزق وروزی دعاهای از ائمه علیهم السلام به ما رسیده است که در کتابهای روایی با اسناد صحیح و موثق ضبط و ثبت شده است رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم به  اصحاب صفه در وقتى که از تنگدستى خود شکایت کردند دعای را تعلیم داد که دائم بخوانند، تا رزق و روزی شان توسعه یابد مردى خدمت حضر…

ملک‌الشعرای بهار..

اشاره: محمدتقی ملک‌الشعراء بهار در ۱۸ آذرماه ۱۲۶۵ه. ش در محله سرشور شهر مشهد به دنیا آمد. پدر او میرزاکاظم متخلص به صبوری، ملک‌الشعراء آستان قدس رضوی بود. خاندان پدری بهار خود را از نسل میرزا‌ احمد صبور کاشانی (متوفی به سال ۱۱۹۲ش) شاعر و قصیده‌ سرای سرشناس عهد فتحعلی‌شاه قاجار می‌دانند. انتخاب تخلص ص…

بازتاب زیبایی‌شناختی سیمای پیامبران در قصاید خاقانی..

اشاره: زندگی و سرگذشت پیامبران به عنوان انسان‌هایی کامل و دارای شخصیّت آسمانی و سیره انسانی در اکثر متون ادب فارسی انعکاس یافته و یکی از غنی‌ترین منابع الهام در شکل‌گیری آثار هنری و ادبی، همواره سرچشمه مضمون‌آفرینی و تصویرسازی شاعران و نویسندگان در ادب فارسی بوده است. آنچه در این مقاله به آن پرداخته می‌شود، ت…

عبدالرحمن جامی..

اشاره: عبدالرحمن جامی ـ رح ـ (۸۹۸- ۸۱۷ ه‍.ق.) ملقب به نورالدین، صاحب کتاب معروف «شرح جامی»، شاعرِ از بزرگ‌ترین شاعرانی به حساب می‌آید که در مدح پیامبر صلى الله علیه وسلم شعر سروده‌اند و شعر او ورد زبان ادبا و علما و اهل دل بوده و هست. در نعت رسول امت صلی الله علیه و. آله و سلم می‌سراید: ای نامزد به نام…

اوصاف پیامبر اعظم(صلی الله علیه و آله) در شعر فارسی.

  اشاره: در پهنه ادب فارسی کمتر شاعری را می توان سراغ گرفت که در شعر خویش ، پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) را نستوده باشد.بسیاری از شاعران فارسی گوی در منظومه های خویش معراج پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) را به صورت زیبایی توصیف کرده اند برخی از زیباترین اوصاف پیامبر مکرم اسلام (صلی ا…