اشاره: بدون شک یکى از بزرگترین نعمت‏هاى خداوند به بشر، عقل و ادراکات عقلى است، بلکه نعمتى براى انسان فراتر از نعمت عقل وجود ندارد، تا آنجا که امام سجّاد (ع) خطاب به خداوند عرض کرد: «آن کس را که عقل دادى چه ندادى، و آن کس را که عقل ندادى چه دادى؟» و رسول خ دا(ص) فرمود: «قِوامُ المَرءِ عَقلُهُ، وَلادِین لِمَ…

جعفریان، رسول - کتاب البرهان فی وجوه البیان اثر اسحاق بن ابراهیم بن سلیمان بن وهب کاتب، از دبیران و برجستگان بغداد نیمه اول قرن چهارم، اثری شگرف و پر مطلب در حوزه تاریخ اندیشه از زاویه توجه به علم معانی بیان به شمار می آید. این نویسنده شیعی امامی (که نامش در آثار کهن شیعی حتی برای یک بار هم نیامده) با…

جایگاه عقل در اسلام، جایگاهی تشریفاتی نیست تا تعامل آن با شرع به هیچ انگاشته شود. اگر عقل نوری از نور خداست و سلطان مملکت وجود، پس بایستی از مرتبت ویژه ای برخوردار بوده و نقش آن هم مشخص شده باشد. رویکرد پیشوایان اسلام در برابر عقل گرایی و اجتهاد پیشوایان اسلام اگر از جایگاه عقل گفته اند، کاربرد آن ر…

روزی کـه دانش کلام به دامن فلسفه آویخت و گفت وگوهای دینی ردای جـدل در کـلام را بـه کـنـار نهادند و جامه فلسفه و برهان بر تن کردند, عقلانیت دینی به تمام, رخ نمود. ایـن دگـردیـسی به دست خواجه نصیرالدین طوسی (م,۶۷۲ه.ق.) انجام گـرفـت. پـس از او, روشـن گری, اثبات و دفاع عقلانی از باورها و گـزاره هـای دیـن, شـفاف تر از…

دکتر على فلاح رفیع چکیده یکی از محوری‌ترین موضوعات در ادیان و مذاهب عالم، حتى در مکاتب و نحله‌هاى فکرى ‌ـ‌ فلسفى جهان، موضوع نجات‌بخشی است، چه این که هر دین و مذهبی، طریقه اعتقادى و عملى خود را، تنها طریقه نجات و رستگارى می‌دانسته است. یهود، تنها راه نجات را دین برگزیده خود می‌داند. در درون این دین نیز…