توحید و خداشناسی

سلام

اشاره: چه زیباست آنگاه که موجودی ضعیف وکوچک در مقابل وجودی بی نهایت بزرگ و لایزال می‌ایستد و با آهنگی موزون، از سر صدق و صفا و اخلاص، به نیایش می‌پردازد. چه لذت بخش است…

برهان محقّق اصفهانى بر وجود خدا

اشاره: محمد حسین غروى اصفهانى، معروف به کمپانى، در منظومه تحفه الحکیم، برهانى بر وجود خداوند اقامه کرده است۱ که به لحاظ امتیازهایى که دارد مورد توجه صاحب نظران واقع شده است. برهان ایشان چنین است: (واجب الوجود موجود است)؛ زیرا اگر واجب الوجود معدوم باشد در این صورت، عدم چنین معدومى یا به این دلیل است که ا…

صفات الهى در کلمات امیرالمؤمنین

اشاره: بحثى که فراروى ماست بررسى کلمات امیرالمؤمنین على(علیه السلام)در زمینه صفات خداوند است. بدین رو، طبع بحث اقتضا مى کند پژوهش ما صرفاً نقلى باشد، اما ـ چنان که خواهد آمد ـ امیرالمؤمنین(علیه السلام)، خود در توصیفاتشان، به عقل و دریافت هاى عقلى استناد کرده اند. از این رو، بحث حاضر صرفاً نقلى نخواهد بو…

توحید در سیره پیشوایان ‏‏

اشاره: توحید و اعتقاد به یکتایى و بى همتایى خدا در همه ابعاد، اساس و پایه هر دین حق، و نخستین سخن پیامبران خدا است که در سرلوحه برنامه آنها و پیروانشان مى درخشد. و به عکس، شرک و بت پرستى و هرگونه انحراف از صراط توحید، آفت بزرگ براى انسانیت و آتش شعله ور براى سوزاندن کرامت و کمال انسانى است، صلابت و موضع…

اختلاف شیعه و سنی در توحید صفاتی

اشاره: توحید دارای اقسام مختلف است. مانند توحید در ذات، توحید در صفات، توحید در عبادت، توحید در تشریع، توحید در افعال. در میان فرقه های اسلامی درباره خداوند اراء و نظریاتی مختلفی وجود دارد و در برخی از آنها در بین آنان اختلاف است.  در توحید صفاتی بین شیعه و سنی اختلاف وجود دارد. شیعه قائل به توحید صفاتی است…

مسئله بداء در قرآن

اشاره: بَداء اصطلاحی در کلام شیعه است به معنای آشکار شدن امری از ناحیه خداوند برخلاف آن‌چه مورد انتظار بندگان بوده است. در بداء خداوند در واقع آن چه مورد انتظار بوده را محو و امری جدید را اثبات می‌کند در حالی که به هر دو حادثه آگاه است. در این مقاله به طور مختصر بیان شده که از نظر مذهب شیعه بداء ب…

شیعه و صفات الهى

  اشاره: یکی از بحثهای مهم در دین اسلام صفات خداوند است. آیا خداوند درای صفات است و آیا صفات خداوند بر چند نوع است و اینکه معنای این صفات چیست. در این مقاله کوتاه به این امر پرداخته شده که از یک سوی عقیده مذهب شیعه در باره صفات خداوند روشن گردد و از سوی دیگر معنای صفات خداوند و تفاوت بین انواع صفا…

امکان شناخت خداوند

اشاره:  در باره شناخت خداوند دو دیدگاه کلى مطرح شده است، دیدگاه مثبتان و دیدگاه منکران. عقل گرایان و شهود گرایان، خداوند را شناخت پذیر دانسته و راه معرفت خداوند را بر بشر گشوده می‎دانند. ولى تجربه گرایان و ظاهر گرایان به پرسش فوق پاسخ منفى داده و بشر را از معرفت خداوند ناتوان دانسته‎اند. اینک به تب…

براهین اثبات وجود خدا

در طول تاریخ در رابطه با اثبات خدا، اندیشمندان تمام ادیان الهی، استدلال های بیشماری را در هر دوره و عصری مطرح کرده اند. تمامی این ادله را می توان در سه راه کلی خلاصه کرد: ۱ـ براهین عقلی ۲ـ براهین علمی و تجربی ۳ـ براهین قلبی در استدلال های عقلی می توان به براهینی چون: برهان علّی و معلولی یا برهان امکان و وج…

پاسخ امام صادق(ع) در رد ادعاى اهل سنت در مورد رؤیت خدا

«هشام بن سالم» مى گوید: در خدمت امام صادق(علیه السلام) نشسته بودم که «معاویه بن وهب» و «عبدالملک بن اعین» وارد شدند. معاویه بن وهب رو به امام علیه السلام کرده گفت: اى فرزند رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مى خواستم نظر شما را در مورد دو روایت بدانم؛ یکى اینکه مى گویند: رسول خدا(صلی الله علیه و آله و …

رساله‏ توحید مفضل

«توحید مفضل‏» حاوى مطالب سودمندى در مورد خلقت انسان و جهان و اثبات وجود خداى متعال و علم و قدرت و حکمت اوست که امام صادق علیه السلام در چهار جلسه براى مفضل بیان فرمودند و مفضل با اجازه‏ امام مى‏نوشت. این رساله‏ پر ارج که توسط علامه مجلسى و برخى دیگر از دانشمندان ترجمه (۱) و چاپ شده براى همگان مفید و س…

توحید در سیره پیشوایان ‏‏

محمد محمدى اشتهاردى ‏ پیش سخن توحید و اعتقاد به یکتایى و بى همتایى خدا در همه ابعاد، اساس و پایه هر دین حق، و نخستین سخن پیامبران خدا است که در سرلوحه برنامه آنها و پیروانشان مى درخشد. و به عکس، شرک و بت پرستى و هرگونه انحراف از صراط توحید، آفت بزرگ براى انسانیت و آتش شعله ور براى سوزاندن کرامت و کمال انسانى است…

توحید از دیدگاه امام على علیه السلام

سید جعفر سیدان اشاره مقاله حاضر به موضوع توحید از دیدگاه امام على بن ابى طالب علیه السلام می پردازد . از این رو، مباحث دیگر مقوله خداشناسی، که آن امام پاک نهاد از آن ها سخن گفته است، در این مقاله گنجانیده نشده اند . آنچه در زیر می آید، عنوان هاى مباحث مقاله است که کوشیده شده است با بهره جویى از روا…

علم غیب از دیدگاه برخی از مفسران قرآن

بعضی، علم غیب را برای پیامبر و ائمه(ع) این‌گونه حل نموده‌اند که  «علم غیب» یعنی علمی که بر بندگان مخفی است و اطلاع به آن مختص خداست؛ زیرا بر او چیزی مخفی نیست اما بعد از آن‌که از جانب حق به پیامبران و اولیای الهی افاضه شد برای آن‌ها غیب نیست. اینکه می‌گوییم پیامبران دارای علم غیب بودند؛ یعنی علومی که …

فطرت خداجویى و نقش آن در تربیت انسان

یکى از مهم ترین مسائل انسان شناسى این است که آیا گرایش ها و بینش هاى انسان محصول تعاملات او با خارج است یا ریشه آن گرایش ها و بینش ها در خمیر مایه آدمى نهاده شده است؟ به عبارتى دیگر آیا در انسان چیزى به نام فطرت وجود دارد یا خیر؟ اگر انسان فطرت دارد، چه چیزهائى فطرى انسان هستند؟ نویسنده در این مقال…

صفات الهى در کلمات امیرالمؤمنین (ع)

مقدّمه بحثى که فراروى ماست بررسى کلمات امیرالمؤمنین على(علیه السلام)در زمینه صفات خداوند است. بدین رو، طبع بحث اقتضا مى کند پژوهش ما صرفاً نقلى باشد، اما ـ چنان که خواهد آمد ـ امیرالمؤمنین(علیه السلام)، خود در توصیفاتشان، به عقل و دریافت هاى عقلى استناد کرده اند. از این رو، بحث حاضر صرفاً نقلى نخواهد بود…