نوشته‌ها

تعصّب و لجاجت‏.

اشاره‏: بى تردید اساسى‏ ترین پایه عبودیّت و بندگى خدا، تسلیم و تواضع در برابر حق است و به عکس هرگونه‏ تعصّب و لجاجت‏ مایه دورى از حقّ و محروم شدن از سعادت است. لجاجت به معنى اصرار بر چیزى است به گونه‏اى که منطق و عقل را زیر پا بگذارد، ثمره این دو شجره خبیثه‏ نیز «تقلید کورکورانه» است که سدّ راه پیشرفت …

آرزوهاى دراز!.

اشاره‏: «طول امل» و به تعبیر دیگر «آرزوهای دور و دراز» از مهمترین رذایل اخلاقی است که انسان را به انواع گناهان آلوده می‏کند، از خدا دور می‏سازد، به شیطان نزدیک می‏کند و گرفتار عواقب خطرناکی می‏سازد. البتّه اصل‏ «آرزو» و «امید» نه تنها مذموم و نکوهیده نیست، بلکه نقش بسیار مهمّی در حرکت چرخهای زندگی و پیش…

رابطه عمل و اخلاق

درست است که اعمال انسان از اخلاق او سرچشمه مى گیرد و خلق و خوهاى درونى در لا به لاى اخلاق نمایان مى شود، به طورى که مى توان گفت، اعمال و رفتارهاى انسان ثمره خلق و خوى درونى اوست؛ ولى ازسوى دیگر، اعمال انسان نیز به نوبه خود به اخلاق او شکل مى دهد؛ یعنى، تکرار یک عمل خوب یا بد، تدریجاً تبدیل به یک حالت درون…

غلبه بر عصبانیت

چگونه مي توانيم اخلاقی خوبي داشت و بر عصبانیت غلبه نمود؟ قدم اول موفقيت در هر كاري «خواستن » است و اگر دوست داريد اخلاق خوبي داشته باشيد قبل از هر چيز بايد بخواهيد كه انسان با اخلاقي باشيد و اين خواستن، تنها با گفتن زباني حاصل نمي شود بلكه لازم است از عمق دل و جانتان واقعاً آن‌را بخواهيد و نشانه چنين خواستني…

حبّ دنيا

 اشاره‏ يكی از ريشه ‏های‏ «حرص» دلباختگی و دلدادگی در برابر زرق و برق دنياست. هنگامی كه آتش سوزان اين عشق در درون جان انسان زبانه می‏كشد او را به سوی حرص و ولع نسبت به مواهب دنيای مادّی می‏كشاند، مانند: ساير عشّاق بی‏قرار كه فارغ از هرگونه فكر منطقی پيوسته دست و پا می‏زنند و روز به روز خود را در اين ل…

تكبّر و استكبار

اشاره‏ نخستين صفت از صفات رذيله كه در داستان انبيا و آغاز خلقت انسان به چشم مى‏خورد و اتّفاقاً به اعتقاد بسيارى از علماى اخلاق، امّ المفاسد و مادر همه رذايل اخلاقى و ريشه تمام بدبختى‏ها و صفات زشت انسانى است، تكبّر و استكبار مى‏باشد كه در داستان شيطان به هنگام آفرينش آدم عليه السلام و امر به سجود فر…

حسد و خيرخواهى‏

اشاره‏ يكى ديگر از رذايل اخلاقى كه در طول تاريخ بشر آثار بسيار منفى فردى و اجتماعى داشته است مسئله حسد است، حسد به معنى «ناراحت شدن از نعمتهايى كه خداوند نصيب ديگران كرده و آرزوى زوال آنها و حتّى تلاش و كوشش در اين راه»! حسد فضاى روح آدمى را تيره و تار و فضاى زندگى او را ظلمانى و محيط جامعه را ممل…

رابطه اخلاق و تربیت خانوادگی در احادیث اسلامی‏ –

بی‌شک نخستین مدرسه هر انسانی، دامان مادر و آغوش پدر اوست، و در همین جا است که نخستین درسهای فضیلت یا رذیلت را می‌آموزد. و اگر مفهوم تربیت را اعم از «تکوینی» و «تشریعی» در نظر بگیریم نخستین مدرسه رحم مادر و صلب پدر است که آثار خود را به طور غیر مستقیم در وجود فرزند می‌گذارد، و زمینه‌ها را برای فضیلت و …