برای تسکین دل‌های آسیب‌دیدگان(۵)

(٢) اطلاعات مختلف در مورد ناحیه آسیب‌دیده را بدست آورید

ا. اهالی ناحیه آسیب‌دیده، پشتیبانی واقعی لازم دارند. آگاهی از وسایل و امکانات عمومی، نقلیه و غیره لازم است.
ب. لازم است از امدادگری که پیش از شما در ناحیه حادثه دیده کار کرده است، اطلاعات یا خبر بگیرید و برای کار همواره با هم مشورت کنید.

(٣) دائما به کمک آسیب‌دیدگان بپردازید

مهم است که نه فقط به مراجعه‌کننده پست امدادی یا درمانگاه خدمات دهید، بلکه به نزد آسیب‌دیدگانی که در جاهایی دیگر اسکان یافته‌اند، رفته تا به آسودگی مشورت لازم انجام شود. در این صورت، بهتر است که با افراد محلی به اتفاق هم بروید.

(۴)از بکارگیری برخی اصطلاحات پرهیز کنید

٭ از برخی عبارات مانند روان درمانی یا سلامت روانی استفاده نکنید. (افراد حادثه‌دیده از علائمی که باعث شود آنان بیمار روانی تلقی شوند، ترس دارند)
٭ به جای آن از واژه‌های روزانه مثل «حرف زدن»  یا «کمک کردن» استفاده کنید.

(۵) در صورت نیاز به متخصصین کارتان را واگذار کنید

ا. کار غیرممکن، قبول نکنید و قول محال ندهید.
ب. در کاری هم که به متخصصین واگذار می‌شود، نقش مهم، از آن امدادگر است.

۴− توجه و اهمیت گوش کردن به سخنان آسیب‌دیدگان

٭بهترین اقدامی که فشار روانی آسیب دیدگان را کاهش می‌دهد این است که به تجربه آنان گوش کنید.
٭هنگام گوش کردن به سخنان حادثه‌دیدگان، مهم است که کاملا حضور ذهن داشته و فقط گوش فرا دهید.

توجه در صورت گوش کردن

(١) در آغاز در مورد حالشان سؤال کنید.
(٢) حرفشان را قطع نکنید و بهتر است که با آنان همدردی کنید.
(٣) احساسشان را گوش کنید و از آنان بخواهید که صریحا احساسشان را بیان کنند.
(۴) در صورتی که تمایلی به ابراز احساساتشان نداشتند، آنان را تحت فشار نگذارید.
(۵) نباید به آسانی تشویق و نصحیت کنید.
(۶) از پرسیدن سؤال‌هایی که آسیب‌دیده را به یاد حادثه می‌اندازد، خودداری کنید.

۵− مراقبت امدادگر از سلامت روانی خود

(١) موقعیت امدادکننده هم مانند آسیب دیدگان است.

در ناحیه آسیب‌دیده فشار روانی زیاد ادامه داشته و محیط زیست دچار هرج و مرج است. این مسئله بر روی امدادکننده هم تاثیر می‌گذارد و باعث بر هم خوردن تعادل جسمی و روانی امدادگر می‌شود.

(٢) شیوه‌های مراقبت امدادگر از خود

امدادگران لازم است طرز مواظبت از خود را یاد بگیرند تا از ایجاد حساسیت نسبت به فشار روانی بر خود جلوگیری کنند و بتوانند به طور مؤثر به مددجویان خدمات دهند.

ا. به حد کافی استراحت کنید. غذای سبک و شیرین مصرف نمایید.
ب. پیش از پایان ماموریت، گزارشی از عملکرد خود را به مسؤول مربوطه ارائه نمائید.
پ. اگر به فعالیتی مشغول شده‌اید که فشار روانی زیاد ایجاد می‌کند، در ظرف چند روز (کمتر از ۴٨ ساعت) گزارشی از حادثه و فعالیت‌های انجام شده را تهیه و پس از حادثه به مسؤول مربوطه ارائه دهید.
ت. فعالیت‌های خودتان را به طور مثبت ارزیابی کنید.
ث. مدیریت فشار روانی را اعمال نمایید:

٭محدوده تحریکات محیطی را که باعث فشار روانی می‌شوند، به خاطر داشته باشید.
٭از قابلیت‌های خود برای مقابله با تحریکات محیطی اطمینان حاصل کنید و روش‌های مفید برای چیره شدن بر دلواپسی‌ها را بیاموزید.
٭تلاش برای یافتن راه حل و اقدام خردمندانه و مناسب در برابر محرک‌های نامطلوب.
٭جلوگیری سریع از ایجاد حساسیت نسبت به فشار روانی.
٭درمان جسمی، روحی و ناسازگاری اجتماعی که به دلیل مواجه شدن با فشار روانی درازمدت در درون امدادگر ایجاد شده است.

ج. خودتان را خسته نکنید. حد خودتان را بدانید و با دوستانتان همکاری کنید.

۶− اموری که امدادگران باید از آن پرهیز نمایند

اساسا امدادگر بایستی شرایط حادثه‌دیدگان را درک نماید و با توجه به آن شرایط، فعالیت کند و مواظب باشد تا اعمال زیر را مرتکب نشود:

(١) دستور دادن به آسیب‌دیدگان در مورد فکرشان یا انتقاد و سرزنش کردن در مورد احساسشان.
(٢) سرزنش کردن در مورد بی‌حوصلگی یا تشویق بیش از حد و بی‌مورد.
(٣) بی‌توجهی به سخن مددجویان و مقدم داشتن کار خود.
(۴) برخورد آمرانه یا متکبرانه و یا بی‌توجهی به حساسیت‌های آنان.
(۵) رفتار ناشی از همدردی یا دلسوزی بیش از حد احساساتی.
(۶) به عهده گرفتن همه کارها به جای ایشان.

منبع: کتاب «راهنمای آسیب‌دیدگان بلایای طبیعی» منتشر شده توسط «موسسه مراقبت‌های روانی توکیو»؛

Disaster Victim Assistance Program؛ گردآوری ایکومی اوزاوا؛ ویراستاران: حمید رضا بداغی و افشین والی نژاد؛

بخش خانواده الشیعه؛ فرآوری و تغییر و تنظیم: حسین فاضلی