زن و مرد با انتخاب همسر، سفر پر فراز و نشیبى را آغاز می‌کنند که شمار زیادى از اعضاى جامعه به ویژه نسل‌هاى بعدى را در برخواهد گرفت. خانواده به مثابه نخستین پایگاه آموزش و پرورش، اساسی ترین عامل شکل‌گیرى شخصیت و هویت فرزندان می‌باشد.
به همین لحاظ هر گونه نارسایى و یا ناهنجارى در ساختار خانواده می‌تواند در روند رشد و پرورش کودکان تأثیر کاملا نامطلوبى داشته باشد.امروزه ثابت شده است به همان میزانى که فضاى خانواده مه‌آلود باشد ، بهداشت روانى فرزندان نیز به همان نسبت در معرض خطر و آسیب قرار می‌گیرد. در صورتى که خانواده‌ها فلسفه وجودى خود را به بوته فراموشى بسپارند و یا اصولا ندانند با چه هدفى تشکیل یافته‌اند، چهره مقدس خانواده خدشه‌دار گردیده و ستیزه‌جویی‌ها، مجادله‌ها، طردها و قهرها، تأییدها و تکذیب‌هاى ناروا و نابخردانه بر فضاى خانه بال خواهد گشود و در این میان والدین که عهده‌دار مدیریت، هدایت و اداره امور خانوادگى می‌باشند به کلى نقش و نفوذ منطقى و ارشادى خود را از دست خواهند داد.
در یک چنین خانواده‌هایى فرزندان احساس آرامش و ایمنى نداشته و با مشاهده نابسامانی‌هاى موجود در خانه، مدام نگران آینده‌شان می‌باشند.در اینجا باید این نکته را متذکر شد که محیط و شرایط خانوادگى می‌تواند عاملى تشویق کننده و یا بازدارنده در زندگى فرزندان باشد. خانواده‌هایى که افراد آن با هم هستند، با هم کار و تفریح می‌کنند، همیارى و در امور مختلف رایزنى و اتفاق نظر دارند، نوجوانانى با اعتماد به نفس بالا خواهند داشت.اما کودکان و نوجوانانى که در خانواده‌هایى پرتنش همراه با سوءظن و عیب‌جویی‌هاى همیشگى رشد می‌کنند و بزرگ می‌شوند، درتشخیص هویت خویش دچار سردرگمى و تناقض شده و به بیراهه می‌روند.البته دختران به علت آسیب پذیرى بالاتر، تاثیر بیشترى مى گیرند. برآورده نشدن نیازهاى شخصیتى و اجتماعى نوجوانان در حد معقول، مشکلات فراوان رفتارى براى آنان و به خصوص دختران نوجوان در پى خواهد داشت.
دختران نوجوان در شرایط نامساعد و ناسازگار خانوادگى فشار بیشترى احساس کرده و در معرض آسیب‌هاى بیشتر روحى و روانى نسبت به پسران نوجوان قرار دارند.در سنین نوجوانى که مرحله شکل‌گیرى شخصیت و آماده شدن براى ورود به عرصه‌هاى مختلف زندگى است و فرد باید از حمایت‌ها و راهنمایی‌هاى عاطفى پدر و مادر بهره‌مند گردد، چنانچه یک دختر نوجوان احساس ناامنى و بی پناهى کند دچار انواع اختلالات رفتارى و شخصیتى خواهد شد.الگوپذیرى کودکان، از پدر و مادر آغاز وبه پذیرش نقش‌هاى جنسى در دوران بلوغ و پس از آن میانجامد. با فقدان و یا قطع روابط سالم و اصولى خانوادگى، فرایند هویت‌یابى دچار اختلال خواهد شد.
مشاجرات دائمى میان پدر و مادر یا سایر افراد خانواده موجب برهم خوردن تعادل عاطفى در دختران می‌شود و آنان همواره در اضطراب و ترس، زندگى خواهند نمود چرا که دائما نگرانند مبادا این منازعات و تنش‌ها باعث محرومیت‌شان از محبت مادر یا پدر بشود. به همین دلیل پدران و مادران آگاه باید توجه داشته باشند که تشنج در محیط خانوادگى منجر به تشویش، فشار روانى، ناامنى و میل به افکار ناسالم در دختران نوجوان خواهد شد.تعارضات میان اعضاى خانواده به وحدت و یگانگى آن لطمه زده و موجب بروز پرخاشگرى و زوال آن می‌گردد.
در چنین خانواده‌هایى، یک دختر نوجوان احساس خواهد کرد که به خانواده‌اش تعلق ندارد، آنها را الگوى خوبى براى تبعیت نخواهد دانست و به سمت رفتارهاى متعارض و ناسازگار کشیده خواهد شد. اهمیت این قضیه آنچنان است که می‌توان گفت نوجوانان دختر داراى مسائل شخصى و ناسازگاری‌هاى بیشتر، عمدتا در خانواده‌هاى پرمشاجره مشاهده می‌شوند و به همین لحاظ است که باید دانست در هر دوره و جامعه‌اى که نهاد خانواده رو به ضعف و سستى نهاده، بنیادهاى اخلاقى و اجتماعى در کل جامعه متزلزل خواهد شد و در این میان نقش دختران نوجوان به عنوان مادران و همسران آینده، نقشى بسیار مهم و اساسى در شکل‌گیرى آینده جوامع خواهد بود.
پیام پیامبر(صلّى الله علیه و آله و سلّم) به دختران
بر دختر بودن خود ببالید:
وقتى باور غالب جامعه “زن” را مایه عار می‌دانست و از “دختر” نفرت داشت و حتى آن را زنده به گور می‌ساخت؛ در چنین محیطى ” اسلام” جایگاه انسانى زن را احیا کرده و او را ریحانه؛ یعنى شاخه گلى ظریف می‌نامد. یکى از ارمغان‌هاى زیباى پیامبر(صلّى الله علیه و آله و سلّم) شخصیت دادن به دختر و زن می‌باشد، بدان حد که پیامبر(صلّى الله علیه و آله و سلّم) می‌فرمود:
«بهترین فرزندان شما، دخترانتان می‌باشند و از خوش قدمى زن، این است که نخستین فرزندش دختر باشد»
پس بر خود ببالید و از آن دسته دخترانى باشید که پیامبر(صلّى الله علیه و آله و سلّم) درباره ایشان فرمود:
«چه خوب فرزندانى‌اند دختران محجوب!»
حیا را پاس دارید:
”حیا “ سرچشمه همه زیبایی‌هاست و در فقدان حیا، هیچ کار زیبایى انجام و هیچ کار زشتى ترک نمی‌شود. حیا همان دگرگونى حال و انکسار و دورى‌گزینى از کار زشت است؛به خصوص آنکه انسان احساس کند ناظرى او را می‌بیند و آگاهى و نظارت خداوند ، عامل برانگیختن حیا است. رسول خدا (صلّى الله علیه و آله و سلّم) فرمود:
« شرم کنید امروز از این که خداوند از تمام امور شما، مطلع است.»
بزرگترین سرمایه دختر و زن مسلمان، “حیا ” است که ثمره آن، مهار شهوت و تضمین عفت او خواهد بود.
منبع: سایت راسخون
