اشاره:
احمَد بن عَبدُالحَلیم معروف به ابن تَیمیه حَرّانی (۶۶۱-۷۲۸ق) از علمای اهل سنت و اندیشمند تأثیرگذار سلفی بود. ابن تیمیه فتاوا و آراء شاذ و نادر بسیاری دارد و علمای مذاهب عامه و شیعه نقدها و ردیههای بسیاری بر آثار او نوشتهاند. بسیاری از دیدگاههای جریانهای سلفی از جمله وهابیت در اندیشههای ابنتیمیه ریشه دارد. نظرات عالمان دینی و نویسندگان، درباره ابن تیمیه بسیار متفاوت است؛ برخی او را ستوده و برخی تا حد کفر نکوهش کردهاند.
آیا جز این است که توجه به ظواهر و عدم تعقل در متون روایی باعث شده است که وهابیها معتقد گردند خداوند(العیاذ بالله)دارای کتف، کمر، انگشتان و«پا» و کفشهای از جنس طلا می باشد!؟
ابن تیمیه در کتاب منهاج السنه[۱] و کتب دیگر و ابن قیّم شاگردش در«حادی الارواح»[۲]می گوید خداوند دارای پا است، به این بیان که در روز قیامت جهنم پر نمی شود و مرتب از خداوند می خواهد که چیزی در آن بریزد، خداوند هرچه از انسانها داخل جهنم می افکند بازهم پر نمی شود و فریاد«هل من مزید» جهنم بلند است تا اینکه خداوند پایش را داخل جهنم می گذارد و آنگه جهنم پر می شود و میگوید: «قط قط» بس است بس است ؟!
و در کتاب دقایق التفسیر و کتب دیگر می گوید که خداوند دارای ساق می باشد و در این رابطه روایتی بدین گونه نقل می کند: در روز قیامت ساق خود را نشان می دهد و تمام مردان وزنان با ایمان در مقابل خدا به سجده می افتند.[۳] ابن تیمیه در مقابل کسانی که گفته اند، ائمه حدیث از این روایت اعراض کرده اند به شدت مخالفت نموده و گفته است: اینکه ائمه از این گونه روایات اعراض نمودهاند بهتان عظیم است[۴]
تقی الدین حصنی دمشقی عالم بزرگ اهل سنت متوفای ۸۲۹ ق در کتاب «دفع الشبهه عن الرسول و الرساله » از ابن تیمیه نقل می کند که وی معتقد بوده است خداوند درحالی که کفشهایی از طلا در پایش است به آسمان دنیا فرود می آید«وفی رجلیه نعلان من الذهب»[۵]
پی نوشت:
[۱] . منهاج السنه، ج ۵ ص۱۰۰، بیان تلبس الجهمیه، ج ۲، ص۱۶۷؛ اجتماع الجیوش الاسلامی، ج ۱، ص۱۰۰؛ مجموع الفتاوی، ج۳ ص ۱۳۹؛ الفتاوی الکبری، ج ۵ ص۹۶٫
[۲] . حادی الارواح، ج ۱، ص۲۷۸ ؛ روضه المحبین،ج ۱ ص۴۲۷ ؛ شرح قصیده ابن قیم، ج ۱، ص۱۳۱٫
[۳] . دقایق التفسیر، ج ۲، ص۱۷۱، الفتاوی الکبری، ج ۵ ص۳۰۲؛ مجموع الفتاوی، ج ۷ ص۲۷۵ ، اجتماع الجیوش ااسلامی، ج ۱ص۳۴ ؛ الصواعق المرسله، ج ۱ص۲۵۲؛ حادی الارواح، ج ۱ص۲۱۲٫
[۴] . دقایق التفاسیر، ج ۲، ص۱۷۱٫
[۵] . الحصنی الدمشقی، ابوبکر بن محمد، دفع الشبهه عن الرسول والرساله، ص ۹۹٫