آدمی در طول زندگی خود، آنقدر فرصت ندارد که در هر کاری تجربه کسب کند و از اشتباهاتش درس بگیرد. با این حال با هوشترین و عاقلترین افراد، کسانی هستند که در تجربههای دیگران (به ویژه تجارب علمی) سهیم میشوند. امروزه از طریق تجربههای علمی و تحقیقات پیشین، نتایجی بدست آمده است که بر اساس آن میتوان یک ازدواج موفق را پیشبینی نمود. با توجه به این یافتهها، نکاتی به جوانان پیشنهاد میگردد که در نظر گرفتن آن، احتمال ازدواج غلط را به کمترین حد ممکن میرساند:
۱- ازدواج، امر مهمی است. تصمیمی است که برای یک عمر میتواند مسیر زندگی شما را تغییر دهد. پس هرگز چشمان خود را نبندید و این امر مهم را صرفا به اطرافیان نسپارید. در این راستا سهم شما باید به مراتب بیشتر از آنها باشد. در یک کلام..…. « سنتی ازدواج نکنید»
۲- برای یک ازدواج خوب، لازم است چشمانداز واضح و روشنی از آینده داشته باشید. باید دقیقا بدانید که هدف شما از ازدواج چیست؟ چه خواستههای عینی و واقعی دارید؟ و در واقع معیارهای مشخص شما برای انتخاب همسر کدامست؟ لذا قبل از آن، باید شرایط زندگی خود را مرور کنید و خودتان را بیشتر بشناسید. در این خصوص، مطالعه، مرور قصه زندگی، مشاوره، اجرای تستهای خودشناسی، شرکت در کارگاههای خودشناسی و …. میتواند مفید واقع شود.
۳- به یاد داشته باشید که نمیتوانید خودتان را جدا از خانواده و اجتماعتان در نظر بگیرید. نمیتوانید اصول و هنجارهای خانوادگی، اعتقادی و فرهنگی را نادیده بگیرید چرا که به هر حال این ویژگیها بخشی از وجود شما را تشکیل داده است. لذا، قبل از تصمیمگیری برای ازدواج، با اعضای مهم خانواده مشورت کرده و موارد مهم از دید آنها را بررسی کنید.
۴- در شروع یک رابطه، خانواده را از تصمیم خود مطلع کنید. شاید در آغاز، این کار سخت به نظر برسد و نگران دخالت یا ممانعت از سوی خانواده باشید، اما بدانید که این کار بسیار آسانتر است از این که بعدا آنها را در برابر کار انجام شده قرار دهید و شاهد شوک و نگرانی شدید آنها باشید. ضمنا بدانید که والدین شما به هیچ وجه دوست ندارند، آنها را دور بزنید. قطعا بعدا مخالفت آنها شدیدتر خواهد بود.
۵- اگر خانواده شما یا طرف مقابل، اصرار بر رسمی کردن رابطه دارند، آنها را توجیه کنید که لازم است برای شناخت بیشتر یکدیگر، وقت بیشتری بگذارید. خوشبختانه امروزه حتی خانوادههای خیلی سنتی ضرورت کسب این شناخت را احساس میکنند و تا آنجایی که تجربه کاری مشاوران ازدواج نشان میدهد، شرایط را برای دیدارهای لازم فراهم میکنند. البته هر خانواده، اصول و خط قرمزهای خود را دارد که بایستی محترم شمرده شوند.
۶- هر چند شاید شما هم مانند بیشتر دختران و پسران امروزی، ترجیح میدهید دو نفری و در فضاهای رومانتیک؛ مانند پارک، کوه و کنار رودخانه، با همدیگر ملاقات کنید؛ اما به یاد داشته باشید که در این فضای احساسی و البته گرم، نه شما و نه طرف مقابل، واقعا خودتان نیستید. در حالی که به ویژه در حضور خانواده، عملکرد طبیعی دارید. بنابراین، برای شناخت بهتر و بیشتر، حتیالامکان سعی کنید ملاقاتهایی را در بطن و با حضور خانواده دو طرف فراهم کنید. سفرها و دیدارهای خانوادگی طولانی میتواند فرصت فوقالعادهای برای شناخت فراهم کند. البته امید است دیدگاه سنتی خانواده، مانع این ملاقاتها نشود.
۷- برای شناخت بیشتر، وجود میزانی از ارتباط قبل از ازدواج مفید است اما لازم نیست این رابطه حتما طولانی یا خیلی نزدیک باشد. برای تصمیم نهایی لازم است یک بررسی همهجانبه انجام دهید. در این خصوص، شرکت در جلسات مشاوره قبل از ازدواج (به اتفاق همدیگر) میتواند مفید باشد.
۸- قبل از رسیدن به تصمیم قطعی، رابطه عاطفی عمیق بر قرار نکنید. هر چند وجود علاقه و زمینه ارتباط عاطفی برای انتخاب درست لازم است، اما دختر و پسری که در یک رابطه عاطفی عمیق درگیر میشوند، قدرت تصمیمگیری منطقی را از دست خواهند داد.
۹- تا زمانی که اشتیاق عاطفی و جسمانی نسبت به طرف مقابل، در خود احساس نکردهاید، ازدواج نکنید. امروزه دارا بودن حداقلی از علاقه و اشتیاق عاطفی و جسمی، لازمه یک ازدواج صحیح است. چرا که همسران امروزی، انتظارات عاطفی و جنسی بالایی از یکدیگر دارند و وجود کاستیهایی در این زمینه، همیشه قابل جبران نیست. پس اگر اطرافیان شما صرفا به خاطر این که فلان دختر یا پسر شرایط خوبی دارد و … شما را به ازدواج با او ترغیب میکنند و میگویند: «عشق بعدا ایجاد خواهد شد»، باور نکنید. ممکن است این اشتیاق، هرگز ایجاد نشود و شما بمانید و … یک ازدواج سرد و بدون اشتیاق…
۱۰- در گفتگوهای هنگام خواستگاری، به علاقه، مزاج جنسی، انتظارات و دیدگاههای عاطفی و جنسی، حتما اشاره کنید. سعی کنید چشمانداز واضحی از رابطه جنسی آینده بدست بیاورید (که با کمک مشاور ازدواج هم میتوانید این اطلاعات را کسب کنید). هر فرد به لحاظ فیزیولوژیکی و هورمونی دارای سیستم انرژی منحصر به فرد بوده و تمایل جنسی منحصر به فردی دارد که در اکثر موارد، این میزان قابل تغییر نیست. البته نگرش و مهارتهای فرد برای رابطه جنسی قابل تغییر و اصلاح است ولی وضعیت مزاجی تغییر پذیری خیلی کمی دارد. پس اگر نمیخواهید، بعد از ازدواج با همسری روبهرو شوید که از لحاظ تمایل جنسی خیلی با شما متفاوت است (و متأسفانه قابل تغییر هم نیست)، قبل از ازدواج، خجالت را کنار بگذارید و در این زمینه با طرف مقابل گفتگو کنید. البته قبول دارم که این کار به ویژه در جامعه ما کمی دشوار است، لذا، در این مورد میتوانید از مشاور ازدواج کمک بگیرید.
۱۱- برای کسب اطلاعات جنسی، لازم نیست قبل از ازدواج، وارد چنین رابطهای شوید. حتی توصیه میشود که رابطه جنسی را حتیالامکان به بعد از رسمی شدن رابطه موکول کنید. به هر حال، تجربه نشان میدهد که وجود رابطه جنسی قبل از ازدواج، به ویژه رابطه مکرر، میتواند موجب کاهش انگیزه طرفین برای ازدواج بشود.
۱۲-اگر درست یا غلط، وارد یک رابطه نزدیک و طولانی مدت شدهاید و در حال حاضر میخواهید با این فرد ازدواج کنید، نحوه تعامل شما در این مدت، اطلاعات مفیدی در اختیارتان میگذارد که میتوانید بر اساس آن، تصمیم درستی بگیرید. پس به اتفاق یکدیگر، محاسن و مشکلاتی را که در این مدت با هم داشته اید، مرور کنید. در واقع ترازویی در مقابل خود بگذارید و لحظههای خوب و دشوار رابطه را تفکیک کنید. از خود و از یکدیگر بپرسید: «کدامیک سنگینتر بوده است؟ لحظههای خوب یا نه چندان خوب؟». برای ارزیابی بهتر، وجود فرد سومی مانند یک دوست با تجربه، عضو عاقل خانواده و یا مشاور مجرب، میتواند مفید واقع شود. البته برخی از مشکلات، قابل حل و اصلاح هستند اما برخی دیگر به خصوصیات شخصیتی شما و طرف مقابل مربوط بوده و متأسفانه در طول زندگی مشترک با آَن دست و پنجه نرم خواهید کرد. لذا، اگر رابطه دشواری با هم داشتهاید، شاید صلاح اینست که این رابطه را ادامه ندهید.
۱۳- فراموش نکنید که عشق، شرط لازم برای یک ازدواج موفق است اما «هرگز کافی نیست». پس هیچگاه صرفا به خاطر عشق و بدون در نظر گرفتن شباهت شخصیتی، خانوادگی و … ازدواج نکنید. بسیارند دختران و پسران عاشقی که به خاطر خصوصیات شخصیتی خاص خود، نمیتوانند با هم سازگار شوند و رابطه پر فراز و نشیبی با هم برقرار میکنند. بعلاوه، در ازدواجهای بدون شباهت خانوادگی و فرهنگی، عشق و علاقه دوامی نخواهد داشت.
۱۴-یک عامل مهم، که رضایت زناشویی بعد از ازدواج را تضمین میکند، سلامت روانی و شخصیتی همسر است. به ویژه بین بعضی از اختلالات روانی و شخصیتی با مشکلات زناشویی رابطه زیادی وجود دارد که البته از حوصله این بحث خارج است. پس قبل از تصمیمگیری نهایی، از سلامت روانی خود و همسر آینده مطمئن شوید. بدین منظور میتوانید در جلسات مشاوره قبل از ازدواج شرکت کنید. اگر مشاور شما صلاح ببیند، اجرای تست روانشناختی را به شما پیشنهاد خواهد داد.
۱۵-خصوصیات شخصیتی همسران میتواند روی موفقیت ازدواج آنها تأثیر بگذارد. مثلا مطابق با تحقیقات پیشین، افراد انعطافپذیر، همسران راضیتری دارند و برعکس، همسران افراد خود شیفته، از ازدواجشان ناراضیتر هستند. از سوی دیگر، هماهنگی یا شباهت شما و همسرتان از لحاظ ویژگیهای شخصیتی، در آینده ازدواجتان تعیین کننده خواهد بود. حال با پذیرش این نکته که این خصوصیات، در طول زندگی افراد تغییر زیادی نخواهد کرد، این موضوع مهمتر خواهد شد. پس، قبل از ازدواج، حتما از خصوصیات شخصیتی خود و طرف مقابل، اطلاعات دقیقی بدست بیاورید. در این زمینه، شرکت در مشاوره قبل از ازدواج و اجرای آزمون (مثلا MMPI2) پیشنهاد میشود، با یک بررسی درست کارشناسانه، اطلاعاتی برایتان روشن میشود که حتی بعد از سالها رابطه قبل از ازدواج هم نخواهید توانست به آن برسید.
دکتر اعظم صالحی(مشاور خانواده و عضو هیأت علمی دانشگاه پیام نور)
منبع: سایت پزشک آنلاین