این روزها با رواج فرهنگ فرزندسالارى، فرزندان حتى در همان اوان کودکى نیز محور اصلى تصمیمگیرىهاى خانواده و همچنین مرکز توجه والدین هستند. والدین هم براى دستیابى به رشد و شکوفایى آنها، از هیچ کوششى فرو گذار نکرده و همواره فرزندان و آیندهشان، از اصلىترین دغدغههاى زندگى آنها است. ما نیز به بهانه نزدیک شدن به روز هشتم اکتبر برابر با ۱۶ مهرماه، روز جهانى کودک، بر آن شدیم تا از طریق ابزارى به نام دکوراسیون، به آن دسته از والدینى که در انتظار فرزندى هستند یا فرزند آنها در سنین کودکى به سر مىبرد، فضایى هر چند کوچک را به او اختصاص دادهاند، پیشنهاد و راهکارهایى در مورد دکوراسیون اتاق او ارائه دهیم. اشتباه نکنید موضوع دکوراسیون یک محیط، تنها به مسائل ظاهرى و مباحث زیبایىشناسى مربوط نمىشود بلکه نقش دکوراسیون و تاثیرات حاصل از آن بر زندگى و حتى شخصیت افراد، بسیار مهمتر از اینها است. به همین دلیل است که شما گاهى در فضایى احساس آرامش و شادمانى مىکنید در صورتى که در محیطى دیگر، اضطراب و نگرانى بر شما غلبه مىکند. حال تصور کنید اگر قرار باشد مدت زیادى را در فضایى نامناسب سپرى کنید، چه تاثیراتى بر روح و روان شما خواهد گذاشت. بنابراین باید بیشتر از آن که در انتخاب فضا و لوازم و وسایل مورد نیاز فرزندتان به زیبایى ظاهرى آن هم از دیدگاه خودتان توجه داشته باشید، به موضوع کاربرد محیط و لوازم مربوط به آن و تاثیرات حاصله بیندیشید. در پیشنهادهاى زیر، پاره اى از مهمترین این موارد در نظر گرفته شده و به دنبال آن راهکارهایى نیز ارائه شده است.
اگر براى اختصاص فضایى، به کودکتان امکان انتخاب دارید، اتاقى را انتخاب کنید که اتاقى پر از آفتاب و پنجره داشته باشد و در صورت امکان، آفتابگیر باشد. به این ترتیب، هم جریان هوا در محیط به خوبى انجام مىگیرد و هم تابش مستقیم آفتاب، سبب از بین رفتن میکروبهاى موجود در محیط مىشود. در ضمن کودکتان نیز از این نعمت الهى و ویتامین D حاصل از اشعههاى خورشید بهرهمند خواهد شد.
نکته: اگر فرزندتان در سنى است که با باز کردن پنجره، امکان بروز خطر براى او وجود دارد، نکات ایمنى را در نظر بگیرید.
بازى با طرح و رنگ
طرح و رنگ، دو عنصر مهم در دکوراسیون یک فضا محسوب مىشود و تاثیرات روحى و روانى ناشى از آنها را به خصوص بر کودکان نمىتوان نادیده گرفت. به عنوان مثال همان طور که مىدانید، استفاده از رنگهاى تند و گرم مانند قرمز، نارنجى، زرد پر رنگ در محیط، اگر چه فضایى شاد و پرانرژى ایجاد مىکند ولى وقتى در کاربرد آنها افراط شود، سبب سلب آرامش و آسایش مورد نیاز کودک در آن مکان شده و او را بىقرار و پر جنب و جوش مىکند؛ بر عکس، همین نوع کاربرد در مورد رنگهاى سرد و بىروح مانند آبى کمرنگ، سبز آبى کمرنگ و بنفش، بىحالى، سستى و بىحوصلگى را به کودک القا مىکند. در حالى که کارشناسان رنگ و روان شناسان کودک همواره انتخاب یک پالت رنگى مناسب شامل ترکیبى متعادل از رنگهاى گرم و سرد را در محیط توصیه مىکنند.
علاوه بر اینها، انتخاب لوازم دکوراسیونى را تنها از یک یا حداکثر دو رنگ جایز نمىدانند. مختصصان بر این عقیدهاند که کاربرد رنگهاى متنوع در فضایى که به کودک تعلق دارد، اگر با انتخابى صحیح همراه باشد نه تنها فضایى دلپذیرتر و لذتبخشتر را ایجاد مىکند بلکه همزمان به کودک، شانس بهرهمندى از تاثیرات حاصل از رنگهاى مختلف را مىدهد. طرح نیز مانند رنگ، از اهمیت زیادى برخوردار است و کاربرد آن در اتاق کودک، باید با دقت و هوشیارى کافى انجام گیرد. زیرا بچهها اگرچه ممکن است در حالت عادى نسبت به طرح و نقش خاصى ابراز احساسات کنند ولى اگر ساعاتى را در محیطى با طرحهاى شلوغ و در هم به سر بزند، کلافه شده و برایشان آزار دهنده خواهد بود. پس در اتاق کودک، انتخاب طرحها و نقشهاى ساده و ابتدایى و همچنین ایجاد تعادل میان سطوح ساده و طرحدار از دیوارها گرفته تا پرده، روتختى و حتى پوشش کف، از جمله ضروریات محسوب مىشود.
همه چیز قابل شست و شو
پس از انتخاب هوشیارانه رنگ و طرح براى لوازم و سطوح ثابت اتاق، اگر قصد دارید براى تغییر پوشش دیوارها یا کف، دست به کار شوید، نکات زیر را به خاطر بسپارید:
با توجه به این که اغلب بچهها در سنین کودکى به محض به دست آوردن مداد، خودکار یا هر ابزار دیگرى مانند اینها، روى دیوار یا هر سطح دیگر در دسترسى خط مىکشند، قابل شست و شو بودن سطوح، یک نیاز مبرم به شمار مىآید. بنابراین براى رنگآمیزى در و دیوار، از رنگهاى روغنى با میزان بیشترى از رنگ براق در ترکیب آن استفاده کنید تا هر گونه لکهاى از جمله لکه جوهر خودکار یا ماژیک، از آن راحتتر پاک شود.
اگر چه کاربرد موکت براى پوشش کف اتاق بچهها، به دلیل نرم بودن و همچنین لیز نبودن سطح آن، مطمئنترین کفپوشها است و دیگر لازم نیست نگران افتادن بچهها روى زمین اتاقشان باشید. ولى پرزهاى این قبیل کفپوشها، محل تجمع انواع و اقسام آلودگىها، میکروبها، گرد و غبار و عوامل حساسیتزای مختلفى است که حتى با جارو برقى و شست و شو توسط دستگاه یا مواد شوینده موکت و فرش نیز از بین نمىرود. این مسئله به خصوص براى کودکانى که آمادگى ابتلا به حساسیت را دارند مىتواند مشکلساز شود. علاوه بر آن، به لحاظ بهداشتى نیز قابل تایید نیست. مگر آن که موکت، به کف اتاق نچسبیده باشد و هر چند وقت یک بار، امکان شست و شوى آن با آب و مواد شوینده، وجود داشته باشد. در غیر این صورت، بهتر است پوشش کف اتاق را به کفپوشى قابل شست و شو و قابل ضد عفونى کردن، تغییر دهید. البته کفپوشهاى قابل شست و شو مانند سنگ، سرامیک و حتى پارکت و MDFهاى لمینیست نیز، مشکلات خاص خود را دارند. در این قبیل کفپوشها، اگرچه دیگر، موضوع حفظ بهداشت مطرح نیست ولى لیز بودن سطح آنها به خصوص در مورد سنگ و سرامیک، مىتواند براى بچهها خطرساز باشد. علاوه بر این، این دو ماده اخیر، به خصوص سنگ، طبیعت سردى داشته و تماس طولانى با آنها براى سلامتى بچهها، چندان مناسب نیستند. پس در صورتى که کف اتاق کودکتان با یکى از این دو ماده پوشیده شده است، قسمت اعظم فضاى خالى آن را با کفپوشى منسوج، مانند فرش بپوشانید تا به این ترتیب، هم خطر لیز خوردن و دیگر مشکلات ناشى از نشستن طولانى مدت روى سنگ یا سرامیک وجود نداشته باشد و هم هر زمانى که نیاز به شست و شو و ضد عفونى کردن محیط وجود داشته باشد، بتوانید پوشش کف و فرش روى آن را به روشى معمول با آب و مواد شوینده شست و شو دهید.
نکته: اگر کف اتاق کودکتان را کفپوشى از جنس سرامیک، سنگ یا حتى چوب تشکیل داده است، سطح روى آن را با تکههاى کوچک و سبک فرش یا دیگر کفپوشهاى منسوجى مانند اینها نپوشانید زیرا به این ترتیب، احتمال جابهجایى این کفپوشهاى تکهاى و در نتیجه به خطر افتادن کودک هنگام دویدن و بازى کردن در اتاق، بسیار زیاد مىشود. بنابراین بهترین کار، انتخاب یک کفپوش منسوج بزرگ و همچنین ثابت کردن آن با استفاده از لایههاى مخصوص ترمز فرش در محل مورد نظر است. علاوه بر این، با قرار دادن لوازم دکوراسیونى سنگین وزن روى قسمتهایى از فرش، مانع از جا به جایى آن شوید.
جایى براى بازى کردن
براى آن که فرزندتان را از همان کودکى، به حضور طولانىتر و بازى کردن در اتاق شخصى خود عادت دهید، باید نیازهاى مختلف او را در محیط فراهم سازید. یکى از مهمترین اینها، فضاى کافى براى بازى و تحرک در این محیط است. پس پیش از انتخاب لوازم دکوراسیونى بزرگ و جاگیر، ابتدا مساحت اتاق او را اندازهگیرى کنید و سپس بر اساس آن و با در نظر گرفتن فضاهاى خالى میان لوازم، براى بازى کردن و عبور و مرور بدون مانع، راهى خرید شوید؛ زیرا در غیر این صورت، کودک به جاى بازى کردن در اتاق خودش، اسباببازى به دست، به فضاهاى عمومى خانه پناه مىآورد. علاوه بر این، پر کردن فضاى اتاق کودک با انبوهى از اسباب و اثاثیه عظیم الجثه و حتى بىمصرف، نه تنها از فضاى بازى او مىکاهد بلکه این ازدحام، سبب پریشانى روحىاش نیز مىشود. علاوه بر این، پر کردن در و دیوار حتى با اسباببازىها و پوسترهاى کودکانه نیز، همین حس را به کودک القا مىکند؛ پس، از ایجاد هر گونه شلوغى در اتاق او بپرهیزید.
نکته ۱: هنگام خرید لوازم دکوراسیونى اتاق کودکتان، لوازمى با شکلها و فرمهاى پیچیده را انتخاب نکنید؛ کودکان با اشکال ساده، ارتباط بیشترى برقرار مىکنند.
نکته ۲: لوازم دکوراسیونىاى براى اتاق فرزندتان انتخاب کنید که به لحاظ ایمنى، خطرناک نباشد، یعنى لبههاى تیز و برنده نداشته و در صورت امکان، شیشه و فلز نیز در ساختمان آنها کمتر به کار رفته باشد.
شبى پر نور براى اتاق
هر چه قدر که اتاق کودک شما با وجود پنجرههاى رو به آفتاب در روز پر نور باشد، در ساعات شب نیز به نورپردازى مناسبى نیاز دارد. نور، غذاى روح است و کیفیت آن، نه تنها روى جسم بلکه روح و روان انسان نیز تاثیر مىگذارد. بنابراین در اتاق کودکتان، از کاربرد نورهاى آبى مانند لامپهاى فلورسنت و حتى لامپهاى رنگى دیگر بپرهیزید. نور زرد حاصل از لامپهاى معمولى، بهترین نور مصنوعى براى این فضا است.
منبع: پایگاه مهد کودک و آمادگى پارسانا