مشورت کردن، منافعی دارد از جمله این که وقتی فردی با شخصی مشورت می‌کند به طور قطع و یقین از افکار و نظریات او الهام می‌گیرد. به نقاط ضعف و ناتوانی افکار خود پی می‌برد. دیگر این که فرد مشورت‌کننده به طور غیر مستقیم شخصیت فرد متقابل را مورد تأیید قرار می‌دهد و عملاً به او می‌فهماند که تو مورد اعتماد و اطمینان من هستی.
اعضای اصلی یک خانواده، زن و شوهر هستند. عقل و منطق ایجاب می‌کند که برای حفظ صمیمیت فیمابین در انجام امور اساسی و سرنوشت ساز با یکدیگر به شور و مشورت بنشینند و پس از وصول به وحدت به تصمیم‌گیری و اجرا بپردازند. تصمیم‌گیری‌های یک جانبه از طرف مقابل احساس پوچی می‌کند. می‌فهمید که در اداره ی خانه جایگاه و منزلتی ندارد بدیهی است همین احساس او را وادار می‌کند به سمت بی مهری و انزوا کشانده شود و به تدریج شکاف و جدایی بین آن دو حکم فرما گردد.
ناگفته نماند که هدف اساسی از شور و مشورت زن و مرد با یکدیگر، این است که دو عضو اصلی خانواده از افکار و نظریات یکدیگر آگاهی یابند و عملاً آنچه به عقل و منطق نزدیکتر است انجام شود. کمترین فایده ی این کار این است که موجودیت زن و شوهر محفوظ می‌ماند.(۱)
اصل مشورت یک اصل قرآنی است که خداوند می‌فرماید:
(وَ شَاوِرْهُمْ فِی الْأَمْرِ)؛ در امور با هم مشورت کنید ».(۲)
و یا امر به مشورت می‌فرماید:(وَ أَمْرُهُمْ شُورَى بَیْنَهُمْ)(۳)
دو نوع خانواده داریم، خانواده ی مشارکتی و خانواده ی رقابتی، در خانواده ی رقابتی هر یک از طرفین سعی دارند مانند دو رغیب از هم پیشی بگیرند، لذا در این نوع خانواده‌ها، زن‌سالاری و مردسالاری حاکم می‌گردد که هر دو عضو خانواده، محکوم به شکست هستند. ولی در خانواده ی مشارکتی، زن و مرد برای یکدیگر ارزش قایل شده، در مسایل خانواده با هم مشورت می‌نمایند. بسیاری ازمسایل در خانواده پیش می‌آید که زن و مرد باید تصمیم‌گیری درست داشته باشند. بارها دیده شده به علت این که یکی از طرفین زن و مرد با هم مشورت نکرده‌اند همه ی اعضای خانواده متضرر شده‌اند و یا آسیبی به خانواده وارد شده اشت.
در روایات آمده که نبی مکرم اسلام با دخترشان در امور جامعه مشورت می‌کردند. امروز در امر مدیریت می‌گویند: تصمیم‌گیری، قلب مدیریت است. زمانی تصمیم درست و منطقی گرفته می‌شود که از همه ی زیر مجموعه، مشورت گرفته شود. پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) در امور جنگ حتی با سربازان نوجوان مشورت می‌کردند.
یکی از عوامل تحکیم روابط خانواده، مشورت کردن زن و مرد است. خیلی از امور مانند ازدواج فرزندان، انتخاب رشته ی تحصیلی، انتخاب مدرسه و محل تحصیل، تعویض خانه و ماشین، رفتن به مسافرت، دید و بازدیدهای فامیل و دوستان، دعوت از مهمانان، ارتباط و یا قطع ارتباط اجتماعی با افراد خاص، نحوه ی هزینه کردن درآمد خانواده، خرید ملزومات خانه و اولویت در هزینه‌های خانواده از اموری است که باید زن و مرد هر دو به یکدیگر احترام گذاشته، با هم مشورت کنند.
فواید مشورت کردن
۱- شخصیت دادن به طرف مقابل؛
۲- از توان عقلی او استفاده کردن؛
۳- احترام و محبت عملی به همسر؛
۴- دیدن نقاط قوت و ضعف از نگاه طرف مقابل؛
۵- پرهیز ازخودرأیی و خودخواهی؛
۶- اثبات عشق و محبت به همسر؛
۷- کاهش آسیب‌ها و ضررها؛
۸- ایجاد همدلی و تفاهم بیشتر؛
۹- تصمیم‌گیری درست و منطقی؛
۱۰- اعتماد به همسر.
چند روایت در باب مشورت
امام علی(علیه السلام): « هیچ پشتیبانی چون مشاوره نیست ».(۴)
با چه کسی باید مشورت کنیم؟
پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم): « ای علی! با ترسو مشورت نکن، زیرا او، راه حل مشکل را بر تو تنگ می‌کند ».
« با بخیل مشورت نکن، زیرا او، تو را از هدفت باز می‌دارد و با آدم حریص مشورت نکن، زیرا او، آزمندی را در نظرت نیکو جلوه می‌دهد ».(۵)
علی(علیه السلام) فرمودند: « با دروغگو مشورت مکن، چون دروغگو، مانند سراب، دور را در نظرت نزدیک نشان می‌دهد و نزدیک را دور ».(۶)
با یکی یا دو کس مشاوره کن *** در اموری که پر خطر بینی
کز یک آیینه پیش رونگری *** وز دو آیینه پشت سر بینی
پی‌نوشت‌ها
۱- مجید رشید پور، خانواده و فرزندان، ص ۱۰۷
۲- آل عمران، ۱۵۹
۳- شوری، ۳۸
۴- نهج البلاغه، حکمت ۵۴؛ میزان الحکمه، ج۵، ص ۲۱۱، حرف شین، باب الشوری، حدیث ۹۸۶۷
۵- همان، ص ۲۱۳، حدیث ۹۸۶۷
۶- نهج البلاغه، حکمت ۵۴، میزان الحکمه، ج ۵
منبع: رفیعی محمدی، علی محمد؛(۱۳۸۹)، نسیم عشق: عوامل تحکیم و تزلزل خانواده، قم: انتشارات رسول اعظم( صل الله علیه و آله و سلم )، چاپ هفتم.
