۱ ماه رمضان ؛مرگ مروان
در این روز در سال ۶۵ هـ ق مروان بن حکم در سن ۸۱ سالگی در دمشق به درکات جحیم شتافت، و مدت خلافت او ۹ ماه بود.
(تتمه المنتهی: ص ۸۳، بحار الانوار: ج ۴۵، ص ۳۸۵)
مروان پسر حکم بن ابی العاص بود و به «وزغ بن وزغ» ملقب گردیده بود. او و پدرش مورد لعن پیامبر صلّی اللَّه علیه و آله واقع شدندحتی عایشه به مروان گفت: شهادت می دهم که پیامبر صلّی اللَّه علیه و آله پدرت را لعن کرد در حالیکه تو در صلب او بودی.
مروان در عداوت با خدا و پیامبر صلّی اللَّه علیه و آله و اهل بیت علیهم السّلام خصوصاً أمیر المؤمنین علیه السّلام از زمان عثمان تا آخر ایام خود بسیار کوشید. بعد از آنکه عثمان او و پدرش حکم را از طائف بر خلاف امر پیامبر صلّی اللَّه علیه و آله به مدینه باز گردانید ، خمس افریقیه را به مروان داد و فدک را هم به او واگذار کرد و او را وزیر و کاتب خود قرار داد.
او در ایام خلافت عثمان فتنه ها بپا کرد. در جنگ جمل تیری زد و طلحه را کشت و بعد از فتح هنگامی که اسیر شد حسنین علیهماالسّلام را شفیع قرار داد و أمیر المؤمنین علیه السّلام او را رها کرد. به حضرت عرض کردند: از او بیعت بگیر. فرمود: همانا دست او دست یهودی است، چه اینکه یهود به مکر و حیله معروفند.
بعد از آن که مروان به معاویه پیوست هر گاه حکومت شهری به او داده می شد، در ترویج سب أمیر المؤمنین علیه السّلام مجّد و مصّر بود. او در مدینه هر جمعه بر منبر پیامبر صلّی اللَّه علیه و آله بالا می رفت و در حضور مهاجرین و انصار أمیر المؤمنین علیه السّلام را سب می کرد. مروان بعد از هلاک شدن یزید به جای وی نشست، و همسر او را به عقد خود در آورد و نه ماه خلافت کرد. همسر یزید زهری در غذای او ریخت که لال شد و آخر الامر متکا بر دهان او گذاشت، و با کنیزان روی آن نشستند تا اینکه در اول ماه رمضان به درک واصل شد.
(شفاء الصدور: ج ۱، ص ۳۲۳، تتمه المنتهی: ص ۷۸ – ۸۴)
