ابو حذیفه بن عتبه بن عبدالشمس بن امیه، از یاران پیامبر اکرم – صلی الله علیه و آله- در بدر بود، ولی ما در زیارت عاشورا با گفتن لعن بر بنی امیه، این صحابه را هم لعن می کنیم، به چه دلیل او باید شامل لعن شود؟
پاسخ:
خداوند در قرآن کریم بر دشمنان پیامبرش و بر ظالمین و منافقان لعن نموده است، پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله- نیز بر اساس حکم الهی بر کسانی که مستحق لعن هستند، لعن نموده است.
آنچه در زیارت عاشورا آمده، لعن بر کسانی از بنی امیه است که در قتل امام حسین علیه السلام و یاران او شرکت نموده اند، یا در کربلا حضور نداشتند، ولی به انجام آن فجائع راضی بودند، یا عدهای را تحریک کردند که در قتل امام حسین و یارانش شرکت کنند.
غیر از این افراد، این لعن شامل آن عده از بنی امیه می شود که با اهل بیت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله– دشمنی کردند و در قتل و حبس و شکنجه ی آنها شرکت کردند یا به این کار راضی شدند.
جمعیتی از بنی امیه بوده اند که همواره دوستدار اهل بیت بودند، و از شیعیان ائمه محسوب میشدند و در زمان ائمه از آنها پیروی می کردند و در کنار آنها بودهاند، لذا نمی توان همه بنی امیه را لعن کرد و لعن در زیارت عاشورا شامل مؤمنین از بنی امیه نمی شود. چنانکه در منابع معتبر گزارش شده، برخی از آنها در حل مشکلات خود به ائمه مراجعه می کردند، از این رو نمی توان همه آنها را دشمنان امام حسین علیه السلام و سایر اهل بیت دانست که مستوجب لعن باشند، ائمه –علیهم السلام- مرکز عدالت و انصاف و معیار حق و باطل هستند و رضاییت نمی دهند در حق هیچ یک از انسانها، کوچکترین ظلمی شود، مورد لعن قرار دادن کسی بدون علت از نمونه های ظلم است، با عدالت خداوند نیز سازگاری ندارد و خداوند از این عمل نهی کرده است.
از امیرمؤمنان درباره آیه شجری ملعونه در قرآن سئوال شد، آن حضرت فرمود:
«منظور فاجرین و فاسقین از قریش و بنی امیه هستند.» آن حضرت نفرمود: تمام بنی امیه و قریش بلکه فرمود: «بعضی از آنها که فاسقند»(۱).
لذا به هیچ وجه نمی توان یک قوم یا یک قبیله و یا یک گروه را بدون دلیل فاسق دانست و را مورد لعن قرار داد، بلکه کسانی که مجرم و گناه کارند مستحق عذاب و لعن هستند.
پی نوشت ها:
علامه مجلسی، بحارالانوار، چاپ بیروت، مؤسسه الوفاء، ج ۱۴۰۴، ج ۳۱، ص ۵۲۷٫
