مولف
شيخ صدوق، ابو جعفر محمد بن على بن حسين بن بابويه قمى( 305- 381 هجرى).
مؤلف اين كتاب از چهره هاى برجسته فقها و روات شيعه در قرن چهارم هجرى است.
درباره كتاب
كتاب، مجموعه رواياتى است از حضرت رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم و ائمه معصومين عليهم السلام كه در فضيلت ماه رجب و شعبان و رمضان روايت شده است.
شيخ صدوق در اين كتاب به مستحبات و اعمال اين سه ماه نيز اشاره دارد.
اين كتاب شامل سه كتاب است به نام هاى:« فضائل شهر رجب»،« فضائل شهر شعبان» و« فضائل شهر رمضان».
شيخ صدوق، خود نيز به اين كتاب ها به طور مستقل اشاره دارد؛ ولى به دليل كتابت همراه با هم، به نام« فضائل الأشهر الثلاثة» مشهور شده اند و به عنوان يك كتاب مطرح گرديده اند.
اعتبار و ارزش
كتاب حاضر، مانند ديگر كتاب هاى شيخ صدوق، پيوسته مورد توجه علما و فقهاى شيعه قرار گرفته و از معتبرترين اصول روايى شيعه به شمار مى آيد. روايات آن نيز در بسيارى از مجموعه هاى روايى بزرگ شيعه مانند« بحار الأنوار» و« مستدرك الوسائل» و… نقل شده است.
اين كتاب در شناخت فضيلت دعا و نمازهاى مستحبى و اعمال ماه رجب و شعبان و رمضان كتابى بس ارزشمند و قابل توجه است.
متن كتاب گرفته شده از روايات اهل بيت رسول خدا است كه تنها راه شناخت شيوه مناجات و تضرع به درگاه الهى مى باشد.
همچنين اين كتاب يكى از ارزشمندترين منابع كتاب هاى دعا مانند مفاتيح الجنان شيخ عباس قمى به شمار مى آيد.
انگيزه نگارش
شيخ صدوق، كه خود يكى از بزرگ ترين روات شيعه به شمار مى آيد، عمر خود را صرف شنيدن و نقل روايات اهل بيت عصمت و طهارت نمود تا سخنان گهربار آن بزرگواران را حفظ نموده و به گوش آيندگان برساند.
وى با نگارش اين كتاب خدمتى بزرگ در راه شناخت شيوه مناجات و راز و نياز با آفريدگار جهان از زبان اهل بيت رسول خدا نموده است.
سخن بزرگان
علامه، شيخ آقا بزرگ تهرانى درباره اين كتاب مى فرمايد: كتاب فضائل الأشهر الثلاثة نوشته صدوق است. محدث نورى در كتاب هاى خود و علامه مجلسى در بحار الأنوار از آن روايت نقل نموده اند.
اين كتاب در سه بخش است: 1- فضائل رجب 2- فضائل شعبان 3- فضائل رمضان؛ كه هر يك كتابى مستقل و مختصر مى باشند و شيخ صدوق در« من لا يحضره الفقيه» به هر يك مستقلا اشاره دارد؛ ولى به دليل اختصار و همراه بودن، سه بخش در يك كتاب و به يك عنوان مشهور شده اند و آن فضائل الأشهر الثلاثة است.
تعداد احاديث
اين كتاب شامل 158 حديث است كه در سه بخش مجزا آمده اند.
عناوين كتاب
بعضى موضوعات بحث شده در كتاب عبارتند از:
فضيلت اهل رجب، پاداش روزه اول و وسط و آخر ماه رجب، شعبان ماه رسول خدا صلى الله عليه و آله است، معناى زيارت خداوند در عرش، دعاى افطار، ماه رمضان و قرآن، غسل هاى شب قدر و شب هاى ديگر ماه رمضان، فضيلت شب و روز عيد فطر، مهمانان خدا در ماه رمضان و اينكه علت برترى اين امت روزه ماه رمضان است.
نسخه هاى كتاب
1- نسخه اى در كتابخانه امير المؤمنين عليه السلام در نجف اشرف.
2- نسخه اى در كتابخانه آيت الله سيد محسن طباطبايى حكيم در نجف اشرف.
3- نسخه اى در كتابخانه شيخ شير محمد همدانى.
اين نسخه توسط اهل فن نگاشته شده و به دست شيخ شير محمد همدانى تصحيح و مقابله شده است.