(1428-1332 هـ ق)
ولادت
در سال 1293 شمسى مصادف با 1332 قمرى در خانواده‌اى روحاني در شهر سامرا به دنيا آمد. پدر و مادر وى ايرانى الاصل و اهل ساوه بودند.
تحصيلات
علامه عسكرى در سال 1310 هجرى شمسى در دوران مرجعيت مرحوم آيت الله العظمى حاج شيخ عبدالكريم حائرى يزدي مؤسس حوزه علميه قم، به اين شهر آمد و در دروس سطح عالى حوزه و مباحث اخلاقى و تهذيب و كلام و تفسير از محضر آيات عظام مرعشي، ساوجي، پايين شهري، امام خميني (ره) و حاج ميرزا خليل كمره‌اى بهره ها جست.
وي مدت چهار سال در قم ماند و همگام با مرحوم آيت الله طالقانى طرح نويني براى تحصيل و تعليم علوم قرآنى پي‌ريخت كه اين طرح با مخالفت روبرو شد و موجب شد ايشان از قم به سامرا برود. پس از تكميل دروس عالى در حوزة سامرا با اوجگيرى فعاليت‌هاي احزاب و جريانات سياسى و فرهنگى مختلف مانند ملي‌گراها و بعثي‌ها و به ويژه جهت مقابله با اقدامات تبشيرى و تبليغ مسيحيت در عراق، به بغداد مهاجرت كرده و تحت حمايت مستقيم مرحوم آيت الله العظمى سيد محسن حكيم به فعاليت‌هاي سياسي، اجتماعي، فرهنگى روى آورد از جمله مهم‌ترين فعاليت‌هاى علامه عسكرى در اين دوره تأسيس مؤسسه‌هاي آموزشى و فرهنگى جهت تربيت دينى نوجوانان و جوانان بود. از برجسته‌ترين ياران علامه عسكرى در اين دوره شهيد سيد محمدباقر صدر و خواهرش شهيد بنت الهدى صدر در اداره امور مدارس دخترانه بود.
فعاليت فرهنگى
علامه عسكرى در سال 1384 هجرى قمرى به منظور گسترش و تعميق معارف دينى و دفاع از مكتب اهل بيت (ع) در ميان جوانان و در سطح جهان اسلام با مجوز دولت وقت عراق اقدام به تأسيس دانشكده اصول دين در بغداد كرد، اما اين دانشكده پس از پنج سال فعاليت علمى و فرهنگى و به دنبال كودتاى بعثي‌ها در عراق و تحت تعقيب قرار گرفتن علامه عسكرى تعطيل شد و علامه عسكرى ناگزير به ترك عراق گرديد. ايشان پس از مدتى اقامت در لبنان به ايران آمد و در مبارزات مردم رشيد و انقلابى ايران با حكومت طاغوت آنان را همراهى كرد. علامه عسكرى پس از پايان هشت سال دفاع مقدس و با تشويق مقام معظم رهبرى جهت تربيت مبلغان ديني و مروجان مكتب اهل بت (ع) در سال 1375 هجرى شمسى به تأسيس دانشكده اصول دين در ايران مبادرت ورزيد. اين دانشكده هم اكنون با داشتن سه شعبه فعال در ايران، پذيراى صدها دانشجوي داخلى و خارجى از كشورهاى مختلف اسلامى چون عراق، پاكستان، بحرين، يمن، كويت، عربستان، لبنان، مراكش، تاجيكستان، گينه و … است كه در مقاطع كارشناسي، كارشناسى ارشد و دكتري مشغول فراگيرى علوم اسلامى و قرآن و حديث مى باشند، و تاكنون قريب به سيصد دانشجوى كارشناسى ارشد و دكتري از اين دانشكده فارغ التحصيل شده‌اند. علامه عسكرى از مروجان پر تلاش و خستگي‌ناپذير مكتب اهل بيت (ع) در قرن اخير به شمار مي‌آيد كه با تأليفات و اقدامات فرهنگي‌اش شهره جهاني يافته و از قلم و انديشه خود به شايستگى بهره برد. قلمي كه هرگز از مسير انصاف در تحقيق و نقد علمى و اخلاص خارج نشد.
مقام معظم رهبرى در بخشى از نامه خود به علامه عسكرى جهت تأسيس دانشكده اصول دين و راه‌اندازى مجدد آن، درباره ايشان نوشته‌اند:
من از خداوند منان آرزومندم كه مركز اين دانشكده در شهر مقدس قم و فروع آن در شهرها و كشورهاى ديگر باشد تا اين حركت در راستاى حركت علمى خستگي‌ناپذير و مخلصانه شما در راه نشر حقائق اسلامي با داشتن روحيه علمى پاك و بدور از تعصب و با دقت كافي، قرار بگيرد.
تاليفات
برخي از مهم‌ترين آثار علمى برجاى مانده از علامه عسكري عبارتند از:
1. معالم المدرستين، كه با عنوان «ويژگي‌ها و ديدگاه‌هاي دو مكتب در اسلام» به فارسى برگردانده شده است.
2. عبدالله بن سبا.
3. عقائد الاسلام من القرآن الكريم.
4. نقش ائمه در احياى دين.
5. يكصد و پنجاه صحابه ساختگي.
6. القرآن الكريم و روايات المدرستين.
7. برگستره كتاب و سنت.
8. نقش عايشه در تاريخ اسلام.
و دهها كتاب ديگر.
وفات
سرانجام اين محقق برجسته جهان تشيع پس از هشتاد سال تحقيق و ترويج مكتب اهل بيت (ع) در تاريخ بيست و پنجم شهريورماه 1386 شمسي مصادف با چهارم رمضان المبارك 1428 هـ .ق در سن 93 سالگى دارفانى را وداع گفت. پيکر ايشان طى مراسم خاصى در حرم مطهر کريمه اهل بيت (ع) حضرت معصومه سلام الله عليها به خاک سپرده شد.
