ولادت
ولادت او هـمـانـند دیگر معاریف و مفاخر مکتب اسلام درست روشن و مشخص نیست ، ولى نام او حـمـزه بن عبدالعزیز دیلمى طبرستانى ، کنیه اش ابویعلى ملقب به سلا ر، فقیهى است بزرگوار و شـیـخى است جلیل القدر و عظیم الشان که از مفاخر و اعیان فقهاى امامیه مى باشد سلا ر معرب سـالار مـى بـاشد که به معناى امیر و رئیس کل مى باشد ولادتش در مازندران صورت گرفته اسـت.
تحصیلات
او بـه قـصد تکمیل تحصیلات اسلامى خویش به مرکز حوزه علمیه آن روز که بغداد و اخیرا نجف بوده است ، مهاجرت کرده است.
اساتید
در محضر اساتید چون شـیـخ مفید و سید مرتضى کسب فیض نموده است.
شاگردان
۱ـ شیخ تقی الدین حلبی ، معروف به ابی صلاح . ۲ـ شیخ عبید الله بن حسن بن حسین بن بابویه . ۳ـ شیخ عبد الجبّار بن عبد الله مقری رازی . ۴ـ شیخ ابو الکرم مبارک بن فاخر نحوی . ۵ـ شیخ عبد الرحمن بن احمد نیشابوری . ۶ـ شیخ حسن بن حسین بن بابویه . ۷ـ شیخ ابو الفتح محمّد کراجکی . ۸ـ شیخ الحسن بن محمّد طوسی . ۹ـ شیخ عثمان بن جنّی نحوی .
گفتار بزرگان
محقق حلى درمقدمه کتاب المعتبر از او و ابوالصلاح حلبى به عنوان اتباع الثلاثه نام مى برد، یعنى او را از پیروان مى شمارد که على الظاهر مقصود این است این سه نفر تابع و پیروان سه نفر دیگر، شیخ مفید، سید مرتضى و شیخ طوسى بوده اند. مرحوم مدرس صاحب ریحانه مى گوید او یکى از اعاظم علماى متقدمین اثنى عشریه است که در علم و ادب مقدم بوده و فتاوى و اقوال او در کـتـب فـقـهیه مذکور مى باشد وى از شاگردان شیخ مفید و علم الهدى و از مشایخ روایتى شـیـخ ابـوعلى طوسى (پسر شیخ طوسى ) است و گاهى به سمت نیابت از سید مرتضى در بغداد درس مـى گـفـتـه اسـت و در اثر فقاهت و جلالت مراتب علمیه از طرف سید به منصب حکومت شرعیه و فصل خصومات و مرافعات دینیه در بلاد حلب منصوب شده بود.
تألیفات
۱ ـ الابواب و الفصول (در فقه ). ۲ ـ التذکره فى حقیقه الجوهر (کلام ). ۳ ـ التقریب (اصول فقه ). ۴ ـ الـرد عـلـى ابـى الحسن البصرى فى نقض الشافى، هنگامى که ابوحسن بصرى کتابى در نقض الـشافى سید مرتضى نوشت ، سید مرتضى به سلا ر دستور داد که نقض آن را بنویسد، پس کتاب او نقض نقض الشافى شناخته شده است. ۵ ـ الـمـراسـم العلویه و الاحکام النبویه در فقه که با ده کتاب دیگر به نام جوامع الفقه مى باشد . ۶ ـ المقنع فى المذهب (کلام ). ۷- المسائل السلاریه.
وفات
او بـه سـال ۴۴۸ یـا ۴۶۳ هـ. ق و در خـسـروشاه (خسروشهر) آذربایجان ، در چندفرسخى تبریز به رحـمـت ایـزدى پـیـوسـت و در همانجا مدفون گردیده است.
