اول ماه مبارک رمضان ؛جنگ تبوک
در اول ماه رمضان سال ۹ هـ ق جنگ تبوک به وقوع پیوست.
(وقایع المشهور: ص ۱۵۸)
این جنگ را فاضحه نیز می گویند، زیرا منافقین مدینه و کسانی که قصد کشتن پیامبر صلّی اللَّه علیه و آله را در عقبه داشتند رسوا و مفتضح شدند.
به لشکری که در این جنگ شرکت کردند «جیش العسره» می گویند، زیرا در سختی و زحمت فراوان، با اینکه ایام جمع آوری محصول بود به جنگ رفتند. حرکت لشکر در ماه رجب بود که ۳۰ هزار نفر سواره بودند. پیامبر صلّی اللَّه علیه و آله فرمودند: «کفش فراوان با خود بیاورید»، و در مسیر هر دو نفر به یک خرما سد جوع می کردند و آب هم کمیاب بود. در این جنگ عده ای از زنها نیز همراه حضرت حرکت کردند.
از سوی دیگر ۸۲ نفر از منافقین مدینه با عذر تراشی به جنگ نرفتند و در مدینه ماندند تا در غیاب آن حضرت خانه‌ی آن حضرت را غارت کنند و خانواده ایشان را از مدینه بیرون نمایند. پیامبر صلّی اللَّه علیه و آله أمیر المؤمنین علیه السّلام را به جای خود در مدینه خلیفه قرار داد و منافقین کلماتی گفتند که خاطر مبارک أمیر المؤمنین علیه السّلام را آزردند. پیامبر صلّی اللَّه علیه و آله به آن حضرت فرمود: «أما ترضی أن تکون منی بمنزله هارون من موسی الا أنه لا نبی بعدی. ..» ؟
در بازگشت از تبوک چهل نفر از منافقین که همراه حضرت بودند تصمیم گرفتند وقتی شتر حضرت بالای گردنه می رسد کدوها را پر از ریگ نمایند و به زیر دست و پای شتر حضرت رها کنند تا شتر رم کند و پیامبر صلّی اللَّه علیه و آله از شتر افتاده و به قتل برسد. هنگام اجرای این توطئه شتر حضرت قدم از قدم بر نداشت و مکر منافقین شکست خورد و خداوند وجود مقدس پیامبر صلّی اللَّه علیه و آله را حفظ کرد.
(منتخب التواریخ: ص ۶۱٫ منتهی الامال: ج ۱، ص ۹۱ – ۹۳)
از سوی دیگر منافقینی که در مدینه مانده بودند قصد جان أمیر المؤمنین علیه السّلام را نمودند و حفره ای طولانی در مسیر راه مدینه حفر کردند و روی آن را با حصیر پوشاندند تا هنگامی که أمیر المؤمنین علیه السّلام به استقبال پیامبر صلّی اللَّه علیه و آله می آید هنگام مراجعت میان آن حفره بیفتد و آنان بر سرش بریزند و او را به قتل برسانند. ولی هنگام مراجعت اسب آن حضرت از روی حصیر و گودال عبور ننمود و بار دیگر حیله منافقین باطل گردید.
(منتخب التواریخ: ص ۶۰)
در تبوک جنگی صورت نگرفت و آن حضرت با لشکر به مدینه باز گشتند.
(منتهی الامال: ج ۱، ص ۹۱)
وقوع این جنگ در ماه رجب هم نقل شده است.
(بحار الانوار: ج ۲۱، ص ۲۴۵٫ المرسوعه الکبری فی غزوات النبی الاعظم صلّی اللَّه علیه و آله و سلّم: ج ۵، ص ۳۳۴ – ۳۳۵)
