روایاتی در صحاح اهل سنت وجود دارد که برای خداوند مکان های مختلفی مشخص شده است و معنای آن این است که خدواند مانند موجودات مادی به مکان نیاز دارد و لازمه اش این است که خداوند العیاذ بالله جسم است. در صحیح بخاری آمده است: «إذا کان أحدکم یُصَلِّی فلا یَبْصُقُ قِبَلَ وَجْهِهِ فإن اللَّهَ قِبَلَ وَجْهِهِ إذا صلى»؛[۱] یعنی اگر یکی از شما نماز بخواند نباید رو به قبله آب دهانش را تف کند زیرا خداوندهنگام نماز در پیش او قرار دارد. یا در روایتی دیگر می گوید: «وقال إِنَّ أَحَدَکُمْ إذا قام فی صَلَاتِهِ فَإِنَّمَا یُنَاجِی رَبَّهُ أو رَبُّهُ بَیْنَهُ وَبَیْنَ قِبْلَتِهِ…»[۲] معنای این روایت این است که خداوند در هنگام نماز بین نمازگذار و قبله قرار می گیرد.

با پذیرش این احادیث این سوال متوجه اهل سنت می شود که آیا از نظر آنان خداوند نیازی به مکان دارد؟ و آیا خداوند مانند اجسام جایی را در فضا اشغال می کند؟ اگر پاسخ مثبت باشد آیا از این عقیده، تجسیم و تشبیه خدا به مخلوقات لازم نمی آید؟

پی نوشتها

[۱] . محمد بن اسماعیل بخاری،صحیح بخاری، ج۱، ص۱۵۹، دار ابن کثیر , الیمامه ، بیروت، ۱۴۰۷ق / ۱۹۸۷م، چ۲، تحقیق: د. مصطفى دیب البغا.

[۲] .  صحیح بخاری، ج۱، ص۱۶۱.