«پس کدامیک از دو دسته مردم، سزاوار به امنیت‌اند (بگویید) اگر مى‌دانید! (بگو): کسانى که ایمان آورده‌اند و ایمان خود را به ستم نیامیخته‌اند».(سوره مبارکه انعام؛ آیه شریفه ۸۲)
هر چند که در پزشکى و زیست‌شناسى امروزى، واژه استرس به معنى‌هایى متفاوتى به کار مى‌رود، اما بر اساس تعریف “ هانس سلیه ” (روانشناس مشهور) استرس در پزشکى و روانپزشکی معمولا اشاره به موقعیت‌هاى روانى و اجتماعى متنوعى دارد که قادر به ایجاد بیماری‌هاى جسمى و روانى و سایر اختلالات رفتارى است.
مطالعات “ هاروی برنر ” (محقق برجسته استرس) نشان مى‌دهد که آمار مرگ‌و‌میر، بیماری‌هاى جسمى، خودکشى و دیگرکشى، پذیرش به بیمارستان‌هاى روانى و زندانها و… در میان افرادى که در معرض استرس‌هاى گوناگون بوده‌اند، به مراتب بیشتر از افراد عادى است.
از آنجا که زندگى انسانها در عصر حاضر، با استرس‌هاى بسیار متعدد و گوناگونى همراه شده است و با توجه به این که لازمه زیستن و تداوم زندگى، سازش‌پذیرى و مقاومت در برابر استرسهاست، لزوم برخوردارى انسان از وسایلى که درجه مقاومت او را در مقابل استرس‌ها افزایش بخشند و احساس آرامش و امنیت روانى را در وجود او حکمفرما سازند، به وضوح احساس مى‌شود.
چنانچه با دقت کافى و استناد به شواهد آمارى به مکان‌هایى که استرس‌هاى متعدد زندگى، کار افراد را بدانجا مى‌کشاند (مکان‌هایى مثل مطب پزشکان، بیمارستان‌هاى جسمى و روانى، قبرستان جوان‌مرگ‌ها!؟!، زندانها و…) سرى بزنیم متوجه مى‌شویم که تعداد مذهبی‌ها، در مقایسه با غیر مذهبى‌هاى حاضر در این قبیل جاها، بسیار متفاوت است. به عنوان مثال در کشور خودمان، ۹۰% محکومان زندانها را افراد بى‌نماز تشکیل مى‌دهند؛ یا مثلا آمار بیماران بسترى در بیمارستان‌ها که با نماز بیگانه‌اند به طرز باورنکردنى بیش از اشخاص مقید به نماز است.
این موضوع نه فقط در کشورهاى مسلمان، بلکه در سرتاسر جهان، عمومیت دارد. به عنوان مثال: بررسی جوامع “ هوتری” در آمریکاى شمالى، حاکى از آن بود که بروز اختلال روانى در آنها، کمتر از سایر افراد جامعه است. جوامع هوترى، نسبتا پایدار و منزوى هستند و در شرایط آرام کشاورزى و با عقاید دینى استوار زندگى مى‌کنند.
بدین ترتیب می توان با فیلسوف بزرگ قرن اخیر “ لیمان ” هم عقیده بود، آنجا که گفته است: “ دین و مذهب در زندگى، به انسان اطمینان و تکیه گاه روحى مى‌بخشد.” با این اوصاف “ نماز ” به عنوان برجسته‌ترین چهره ایمان، نقش بزرگى در ایجاد امنیت روانى و توانایی مقابله با استرس‌ها در انسان ایفا مى‌کند و اگر به یاد آوریم که بیش از ۶۰% مراجعه‌کنندگان به بیمارستان‌هاى عمومى، در واقع از یک مشکل روانى رنج مى‌برند و بیماری‌هاى (روان تنى) در طب نوین، روز به روز جایگاه مهمترى پیدا مى‌کند، مى‌توانیم از دریچه تازه‌اى از نقش نماز در بیماری‌هاى جسمى سخن بگوییم.
منبع: تبیان؛ نویسنده : دکتر مجید ملک محمدی
