بوشهر
دم دم سحري، آيين آبي بنوش، گلي گشو، عيد تلخک و سينه زني سنتي بوشهر از مهمترين سنت‌هاي قديمي شهرستان بوشهر است که در ماه مبارک رمضان همچنان اجرا مي‌شود. در ادامه برخي از اين مراسم ويژه ماه مبارک رمضان معرفي شده است: دم دم سحري يکي از سنت‌هاي قديمي مردم بوشهر که بيشتر در محلات قديمي اين شهر و در چهارمحل قديمي اين شهر برگزار مي‌شده سنت قديمي” دم دم سحري” است که توسط افرادي به اجرا گذاشته مي‌شود. اين سنت قديمي در زماني که امکانات پيشرفته اي مثل ساعت زنگ دار، راديو، تلويزيون نبوده که در سحرهاي ماه مبارک رمضان، مردم با صداي آن بيدار شوند، اجرا مي‌شده است. افرادي که دم دم سحري اجرا مي کرده اند، معمولا سه تا چهار نفر بوده‌اند و درحالي که يکي چراغ فانوسي به دست دارد وديگري دمامي را به دوش مي کشد به صورت گروهي اشعاري در وصف ماه رمضان مي‌خواندند. “خداوندا تو ستاري / همه خوابندتوبيداري” “به حق لا اله الاالله / همه عالم نگهداري” يکي از معروف ترين اشعاري است که در اين سنت بسيار ديرينه خوانده مي‌شود. در حال حاضر به خاطر زندگي ماشيني و ظهور امکانات اين رسم کمرنگ شده ولي در بعضي از محله هاي قديمي از جمله محله دهدشتي، کوتي، بهبهاني، شنبدي، جبري و بعضي از محله هاي قديمي ديگر اين رسم زنده نگه داشته شده است. مراسم گلي گشو آيين شبانه “گلي گشو”، گره گشو” يا “گره گشاي” يکى ديگر از سنتهاى به جاى مانده گذشتگان اين بندر است که در شب ۱۵ ماه مبارک رمضان در ميان اهالى مرسوم است. مراسم گلي گشو که به معني گشوده شدن گره، باز شدن گره، مجازا برطرف شدن مانع و آسان شدن کار است، هرچند ديگر در مرکز استان به فراموشي سپرده شده اما رگه هايي از آن را مي توان در برخي شهرستانهاي استان به ويژه در روستاها ديد. در اين شب مقدس که مصادف با ميلاد باسعادت حضرت امام حسن مجتبى (ع) است دسته هاى مختلف که عمده آنان از بچه‌هاى فقير تشکيل مى شود با در دست داشتن کيسه و سردادن جملاتى نظير «گره گشو سرت بشور، با آرد شو» اهالى را از آمدن خود به منازل خبر مى دهند. مردم نيز باريختن برنج، گندم، شکلات و تنقلات ديگر در کيسه هايشان با هدف گشوده شدن مشکلات از آنان پذيرايى مى کنند. اغلب خانواده‌ها دو روز پيش از برگزاري اين‌آيين، مقداري گندم خيس مي‌کنند و در روز چهاردهم گندمها را تفت داده تا در موقع آمدن گروه گلي گشو به آنها بدهند. آيين آبي بنوش آيين “آبي بنوش” يکي از سنت‌هاي رايج در شهرهاي شمالي و حتي جنوبي استان بوشهر است که در آن مداحان ۱۵دقيقه قبل از اذان صبح با سردادن “آبى بنوش و لعنت حق بريزيد کن”، “جانم فداى مرقد شاه شهيد کن” نزديک شدن اذان صبح را به روزه داران يادآورى مى کنند تا بتوانند با روحيه با نشاط در هنگام سحر به راز و نياز و خوردن سحرى بپردازند. عيد تلخک در روستاهاي استان بوشهر به عيد فطر، عيد تلخک نيز گفته مي شود. در اين روز کساني که در ميان ماه رمضان عزيز از دست رفته دارند مراسم فاتحه خواني برگزار مي کنند ومردم براي تسليت به ديدن آنها مي روند. سحرگاهان بعداز گفتن اذان صبح و نماز عيد فطر مردم به زيارت اهل قبور مي‌روند وبر قبر مرده‌هاي خود سفره مي‌چينند. سينه زني سنتي اجراي تعزيه، راه اندازي دسته‌هاي سينه زني و سنج دمام در ايام شهادت حضرت علي (ع) يکي ديگر از سنتهايي است که با شکوه هرچه تمام تر در بندر بوشهر بويژه محله‌هاي مرکز شهر برگزار مي‌شود. اين سنت که با شور و هيجان خاصي در بوشهر برگزار مي شود يکي از سنت‌هاي ارزنده مردم استان بوشهر در ماه مبارک رمضان و محرم و صفر است که با وجود شيوه هاي جديد عزاداري همچنان عزاداري مورد علاقه مردم استان بوشهر است. اين نوع سينه زني به صورت دايره اي است و مداح در ميان سينه زنان مداحي مي کند و به صورت مواج و دايره اي به سينه زدن مشغول مي‌شوند که بسيار تماشايي و غم انگيز برگزار مي‌شود. کماچ، گرده، رنگينگ، زولبيا باميه، آش زرد و حلواي انگشت پيچ از جمله غذاهاي سنتي استان بوشهر است که در ايام رمضان در سفره‌هاي مردم اين استان وجود دارد.
