توحید که اساسیترین باور دینی و مذهبی مسلمانان بلکه سایر ادیان الهی است؛ از نگاه وهابیت به گونه ای ترسیم شده که سر از تجسیم و تشبیه در آورده است، وهابیت، خداوند متعال را دارای «حَـدّ»، دست، پا و صورت و… میداند.
قابل توجه این که وهابیان خدای تبارک و تعالی را محدود به مکان خاص و اعتقاد به آن را واجب می دانند و کسانی را که منکر «حدّ» برای خداوند هستند، بدعت گذار، مشرک، کافر و زندیق می خوانند!.[۱]
وهابیان معتقدند که خداوند دارای صورت، چشم، گوش، دست، پا و … است، برای خدا جاه و مکانی نیز در نظر گرفته و کمال معرفت به ذات مقدّس الهى را در این دانسته اند که انسان معتقد شود خداى متعال بالاى همه مخلوقات و بر روى عرش و کرسى قرار گرفته است و گاهی بر اثر خستگی، پا را روی پا قرار میدهد و به استراحت میپردازد! و اگر کسی چنین خدایی را انکار کند، گمراه و کافر است..[۲]
در یکی از کتب فتوایی وهابیان، در پاسخ به این سؤال که امام مسجد قریه ای معتقدند که خداوند در جای خاصی نیست؛ یعنی منزّه از مکان است. حکم نماز به امامت این شخص چگونه است؟ لجنه در پاسخ به این پرسش می گوید: اینگونه افراد (منکرین مکان برای خدا) کافرند و نماز به امامت آنها صحیح نیست: «أنهم کفار، لاتجوز الصلاه خلفهم و لاتصح».[۳] سپس می گوید: «هرکه مخالف این دیدگاه باشد یا در آن طعن بزند، او مبتدع و خارج از جماعت است: «فمن خالف شیئاً من هذه المذاهب او طعن فیها فهو مبتدع، خرج من الجماعه».[۴]
در کتاب اثبات الحد لله آمده است: «و لله عزّوجل عرش و للعرش حمله یحملونه و لله عزّوجل علی عرشه و له حدّ یتحرک و یتکلم و ینظر و یضحک و یفرح؛[۵] برای خداوند عرشی است، و برای عرش حاملانی است که آن را حمل می کنند، و همچنین خداوند محدود است، حرکت می کند، حرف می زند، نگاه می کند، می خندد و شادی می کند»!
اما سؤالات:
- این عقاید وهابیت با عقاید یهود و مجسمه چه تفاوتی دارد؟
- آیا از نظر وهابی ها تفاوت خداوند با یک انسان مقتدر در چیست؟
- آیا خدایی که مانند انسان است و دارای چشم و گوش و پا بوده و از جایی به جایی می رود، چرا یک بار به زمین نمی آید و خود را به بندگانش نشان نمی دهد؟ چرا خدایی که مانند انسان است از بندگانش فاصله گرفته و در میان آنان زندگی نمی کند؟
- آیا خدایی که مانند انسان است و نیاز به مکان دارد، نیازی به غذا و لباس هم دارد؟
پی نوشتها
[۱] . شرح العقیده السفارینیه – الدره المضیه فی عقد أهل الفرقه المرضیه، محمد بن صالح بن محمد العثیمین (المتوفى: ۱۴۲۱هـ)، ص ۲۳۷.
[۲] . سلسله مؤلفات العثیمین: محمد بن صالح عثیمین، ج۴، ص ۳۴۵.
[۳] . فتاوی اللجنه الدائمه للبحوث العلمیه: احمد بن عبدالرزاق الدّویش، ج۷، ص۳۶۱.
[۴] . همان.
[۵] . اثبات الحد، ص۱۱۶.
نویسنده: حمید رفیعی