اردبيل
مردم استان اردبيل مانند ساير مناطق کشور که به پيشواز ماه مبارک رمضان ميروند از چند روز مانده به آغاز اين ماه پر برکت، مخصوصا سه روز آخرماه شعبان را روزه ميگيرند. اردبيليها به اين پيشواز قاباقاگئتمک ميگويند.
بانگ اذان امروزه شنيدن بانگ اذان از راديو و تلويزيون جاي توپ قلعهگاباغي را گرفته و در ميان اذانهاي زيبايي که از صداوسيما شنيده ميشود، اذان مرحوم مؤذنزاده براي مردم کشورمان و بهخصوص براي اردبيليها جايگاه ويژهاي دارد.
اذان زيبا و ماندگار استاد مؤذنزاده که بهعنوان ميراث معنوي و فرهنگي کشورمان به ثبت رسيده امروزه بخشي از فرهنگ رمضاني کشورمان شده است بهطوري که يک رمضان است و يک اذان رحيم مؤذنزاده اردبيلي! مگر ميشود درماه مبارک رمضان صداي اذان دوست داشتني اين استاد مسلم را مهمان قلب روزهداران نديد؟
تعطيلي شهر هنگام افطار
بستهشدن مغازهها هنگام افطار از ديگر رسومي است که هنوز در اردبيل به تاريخ نپيوسته است.
در اينماه تمامي مغازهها به غير از غذاخوريها هنگام افطار بسته ميشوند حتي اگر کسي زمان نزديکي افطار را نداند از حرکت و جنب و جوش عظيم بين مردم و بستهشدن مغازهها متوجه رسيدن زمان افطار ميشود.
ياد اموات در شب دوم ماه
يکي از رسوم قديمي در اعياد، يادکرد امواتي است که اخيرا درگذشتهاند. درماه مبارک رمضان نيز که به عقيده مردم اردبيل، عيد محسوب ميشود، براي درگذشتگاني که طي يک سال اخير فوت کردهاند، در تکايا، مساجد و يا منازل بستگان آنان مجلس ترحيم برگزار ميشود.
طبق سنت ديرين مردم اين منطقه، هر سال در دومين شب ازماه مبارک رمضان، اين قبيل مراسم يادبود برگزار شده و مؤمنان با برگزاري مجلس ختم، جاي خالي درگذشتگان را در نخستين رمضان بعد از درگذشت آنان، با قرائت قرآن کريم و فاتحهخواني، پر ميکنند.
تشويق سال اوليها
طبق يک سنت قديمي دختران و پسران نوجوان که تازه بالغ شده و نخستين رمضان دوران تکليف خود را ميگذرانند، از سوي والدينشان به انحاي مختلف مورد تشويق قرار ميگيرند.
بارزترين شکل آن، اين است که پدربزرگها و مادربزرگها، با ترتيب دادن يک مهماني افطاري، همه سال اوليها و مؤمنان تازه بالغ را دعوت کرده و با دادن هديهاي کوچک، آنان را به انجام تکاليف الهي و فرايض ديني تشويق ميکنند.
دوختن کيسه برکت
از ديگر رسوم استان اردبيل و شهرهاي اطراف دوختن «کيسه برکت» است که همزمان با آخرين جمعهماه رمضان در مساجد شهرستان مشکينشهر برگزار ميشود.
دوخت اين کيسهها که در آخرين روز ماه مبارک رمضان و معمولا با ختم ۳۰جزء قرآن کريم تمام ميشود، براساس يک باور ديني و مذهبي توسط زنان و دختران مشگين شهري انجام ميشود.
اين کيسهها که بين مردم به برکت توربافي، معروف است، از پارچه نذري تهيه ميشود و پس از آمادهشدن، مقداري نمک و وجه نقد در آن قرار داده ميشود. خانوادهها پسانداز خود را در طول سال داخل اين کيسه قرارداده و در سفرهاي زيارتي و کارهاي عامالمنفعه مورد استفاده قرار ميدهند.