(۱۳۵۱-۱۲۹۰هـ ق)
ولادت و تحصیلات
عبدالله مامقانى در تاریخ ۱۵ربیع الأول۱۲۹۰ هـ. ق درنجف اشرف دیده به جهان گشود.
در پنج سالگى خواندن و نوشتن قرآن را آموخت و پس از اینکه آثار هوش فراوان در وى نمایان شد پدرش تعلیم وى را به عهده گرفت. سپس نزد سایر اساتید علوم اسلامى را آموخت.
اساتید
۱ـ پدرش آیتالله محمدحسن مامقانى (صرف و نحو، معالم الاصول و خارج اصول و فقه)۲ـ آیتالله شیخ هاشم ارونقى ملکى (سیوطى، شرح مطول، ایساغوجى، حاشیه ملا عبدالله، شرایع الإسلام، شرح شمسیه، خلاصه الحساب و شرح لمعه)
۳ـ آیتالله ملا غلامحسین دربندى (قواعد الاصول) شیخ حسن خراسانى معروف به میرزا (مکاسب و رسائل)
اجازه اجتهاد
در ربیعالأول سال ۱۳۰۸ هـ. ق به درس خارج اصول و در محرم سال ۱۳۰۹ هـ.ق به درس فقه پدر حاضر شد و تقریرات آنها را نگاشت و تا زمان فوت پدرش (سال ۱۳۲۳ هـ. ق) این کار ادامه داشت تا سرانجام موفق شد اجازه اجتهاد را از پدرش، با اینکه وى در سختگیرى اعطاى اجازه به شاگردانش معروف بود، دریافت کند. از سال ۱۳۰۹ هـ. ق به دستور شیخ حسن میرزا تألیف را آغاز کرد و تا پایان عمر بدین کار مشغول بود. دوران سطوح ایشان دو سال و نیم به طول انجامید؛ چون تمامى روزهاى سال را به تحصیل اشتغال داشت و تنها روز عاشورا را تعطیل میکرد.
مسافرت به مشهد مقدس
در سال۱۳۲۲ به مشهد مقدس سفر کرد و در سال۱۳۳۸ به حج مشرف شد که مایه عزت شیعه را فراهم کرد. وى در این سفر به اقامۀ نماز جماعت بر طبق مذهب شیعه در برابر علماى مذاهب عامه پرداخت و هر شب افراد زیادى به او اقتدا میکردند.
شاگردان
۱ـ آیتالله میلانى صاحب محاضرات فى الفقه الإمامیه و قادتنا کیف نعرفهم
۲ـ آیتالله نجفى مرعشى صاحب کتاب القصاص و غایه القصوى
۳ـ آیتالله سید عبدالأعلى موسوى سبزوارى صاحب مهذب الأحکام و مواهب الرحمن فى تفسیر القرآن
۴ـ آیتالله میرزا باقر زنجانى صاحب حاشیه بر رسائل و مکاسب و کفایه
۵ـ حجتالاسلام عبدالحسین حلى صاحب ترجمه الشریف الرضى
۶ـ حجتالاسلام محمدرضا فرجالله نویسندۀ الغدیر فى الإسلام
۷ـ حجتالاسلام محمد حرزالدین نجفى نویسندۀ معارف الرجال و مراقد المعارف
۸ـ حجتالاسلام سید محمدصادق طباطبایى بحرالعلوم صاحب دلیل القضاء الشرعى
۹ـ حجتالاسلام سید حسن میر جهانى اصفهانى صاحب نوائب الدهور فى علائم الظهور
۱۰ـ حجتالاسلام سید عبدالرزاق موسوى مقرم صاحب مقتل الحسین و زید الشهید
۱۱ـ حجتالاسلام سید ضیاءالدین تویسرکانى نجفى
۱۲ـ حجتالاسلام سید محمدطاهر موسوى بحرانى حائرى
۱۳ـ حجتالاسلام محمد خطیب حائرى
۱۴ـ حجتالاسلام شیخ محمدعلى غروى اردوبادى نویسندۀ على ولید الکعبه و سبع الدجیل
۱۵ـ حجتالاسلام شیخ صادق تنکابنى نجفى نویسندۀ أحکام الخلل فى الصلاه
۱۶ـ حجتالاسلام سید عبدالمطلب حیدرى کاظمى نویسندۀ الإمام موسى الکاظم
۱۷ـ حجتالاسلام سید مهدى موسوى غریفى
۱۸ـ حجتالاسلام میرزا یحیى ارومى
۱۹ـ حجتالاسلام سید سعید حکیم نجفى
فعالیتهاى علمى
الف) اجازات
ایشان از این بزرگان اجازه گرفتند:
ـ آیتالله على جواهرى
ـ پدرش آیتالله محمدحسن مامقانى
ـ میرزا حسن خراسانى
و آیتالله مامقانى به این افراد اجازه دادند:
ـ آیتالله میلانى
ـ آیتالله نجفى مرعشى
ـ آیتالله حجت کوهکمرى
ـ آیتالله سلطانالواعظین
ـ آیتالله غروى اردوبادى
ب) تألیفات
فقه
۱ـ منتهى المقاصد فى نکت شرائع الإسلام ( یک دوره فقه از طهارت تا دیات)
۲ـ مناهج المتقین فى فقه أئمه الحق و الیقین ( یک دوره فقه از طهارت تا دیات)
۳ـ هدایه الأنام فى حکم أموال الإمام (علیه السلام)
۴ـ نهایه المقال فى تکمله غایه الآمال (حاشیه بر مبحث خیارات مکاسب شیخ انصاری)
۵ـ القلائد الثمنیه على الرسائل السته السنیه (حاشیه بر رسالههاى ششگانه ملحق به مکاسب)
۶ـ تحفه الصفوه فى الحبوه
۷ـ تحفه الخیره فى أحکام الحج و العمره
۸ـ مناسک الحج
۹ـ منهج الرشاد (پرسش و پاسخ در مسائل عبادی)
۱۰ـ سؤال و جواب
۱۱ـ الدر المنضود فى صیغ الیقاعات و العقود
۱۲ـ الدر النفضوده (ارجوزهاى در صیغ العقود است در حدود هزار بیت)
۱۳ـ وسیله التقى فى حواشى الوثقى
۱۴ـ إرشاد المتبصرین یا إرشاد المستبصرین (این کتاب یک دوره فقه است به ترتیب تبصره المتعلمین علامه حلى )
۱۵ـ رسالهاى در «جمع بین الفاطمیین» در نکاح
۱۶ـ الاثنى عشریه که دوازده رسالۀ فقهى و تقدیمى به ائمه اطهار علیهم السلام است به نامهای:
غایه المسئول فى إنتصاب المهر بالموت قبل الدخول
کشف الریب و السوء عن اغناء کل غسل عن الوضو
وسیله النجاه
مجمع الدرر فى مسائل إثنتى عشر
المسائل العاملیه
المسائل الخوئیه
المسافره لمن علیه قضاء شهر رمضان مع ضیع الوقت
عدم إیراث العقد و الوطى لذات البعل شبهه و حرمتها علیه ابدا
المسئله الجیلانیه
إقرار بعض الورثه بدین و إنکار الباقین
کشف الإستار فى وجوب الغسل على الکفار
مخزن اللئالى فى فروع العلم الاجمالى
۱۷ـ رساله دراحکام العزل عن الحره الدائمه
۱۸ـ حاشیهاى بر رسالههاى فتوایى جامع عباسى شیخ بهایى ـ صیغ العقود ملا على زنجانى ـ مجمع المسائل ـ ذخیره الصالحین و منتخب المسائل سید کاظم یزدى
۱۹ـ رسالهاى در اکل الأب من مال الابن
۲۰ـ المسائل البصریه (پاسخ به ۲۸۵ سؤال مهم فقهی)
۲۱ـ جوابات المسائل البغدادیه
۲۲ـ تقریرات درس فقه آیتالله شیخ محمدحسن مامقانى
اصول
۱ـ مطارح الأفهام فى مبانى الأحکام
۲ـ حاشیه فرائد الأصول
۳ـ کتاب الأصل البرائه
۴ـ تقریرات درس اصول آیتالله شیخ محمدحسن مامقانى
رجال
۱ـ التنقیح المقال فى علم الرجال
۲ـ الفوائد الرجالیه
۳ـ نتایج التنقیح فى تمیز السقیم من الصحیح
تراجم
۱ـ مخزن المعانى فى ترجمه المحقق المامقانى
۲ـ مقباس الهدایه فى علم الدرایه
اخلاق
۱ـ مرآه الرشاد فى الوصیه الى الاجله و الأولاد
احادیث
۱ـ مرآه الکمال لمن رام درک مصالح الأعمال
۲ـ سراج الشریعه فى آداب الشریعه
طب
۱ـ الفوائد الطبیه
علوم غریبه
۱ـ رسالهاى در علم حروف و عدد
کلام و مناظره
۱ـ السیف البتار فى دفع شبه الکفار
۲ـ إزاحه الوسوسه عن جواز تقبیل الإعتاب المقدسه
وفات
این عالم بزرگ سرانجام در۱۶شوال ۱۳۵۱ هـ .ق نداى حق را لبیک گفت وبه دیار باقى شتافت.