معمولا در آستانه اعیاد و مناسبت‌های شاد مذهبی، بسیاری از خانواده‌ها که از قبل مراحل مقدماتی خواستگاری (قرار و مدارهای تلفنی خانواده پسر با خانواده دختر) را گذرانده‌اند در تدارک برگزاری اولین جلسه رسمی خواستگاری هستند.
اما خطاب به آقا پسرهایی که در این روزها در حال رفتن به خواستگاری هستند و همچنین دخترخانم‌هایی که قرار است برایشان خواستگار بیاید، باید گفت که جلسات خواستگاری، یکی از مهمترین قرارهای زندگی شماست هر چند شاید تجربه زیادی درباره آن نداشته باشید. در ادامه این نوشته به بررسی برخی از مهمترین اصول یک خواستگاری موفق می‌پردازیم به امید این که با باید و نبایدهای اولین جلسه خواستگاری، بیشتر آشنا شوید و بهترین تصمیم را برای آینده‌تان بگیرید.
برای رفتن به خواستگاری لشکرکشی نکنید
پس از این که با خانواده عروس قرار گذاشتید که چه روز و ساعتی برای خواستگاری می‌روید، باید مقدمات خواستگاری رفتن را فراهم کنید. اولین اقدام این است که مشخص کنید چه افرادی باید همراه شما به مراسم خواستگاری بروند. پدر، مادر، خواهر یا برادر بزرگ تر و در صورتی که پدرتان فوت کرده باشد، پدربزرگ، دایی یا عموی بزرگ تر. معمولا حضور یکی از بزرگان فامیل در این مراسم کافی است و ضرورت ندارد که برای خواستگاری لشکرکشی راه بیندازید.
هر لباسی در شأن مراسم خواستگاری نیست
خواستگار باید لباس مناسب بپوشد و ترجیحا نباید با کفش اسپرت، شلوار جین، پیراهن آستین کوتاه و لباس‌های غیر رسمی در مجلس خواستگاری حاضر شود. ترجیحا اگر کت و شلوار بپوشید، بهتر است. علاوه براین، افرادی که همراه شما هستند، باید لباسی در خور مجلس خواستگاری بپوشند. تهیه دسته گلی زیبا که نه خیلی گران باشد و بزرگ و نه بسیار معمولی و کوچک همراه با یک جعبه شیرینی، خوب است. همچنین اگر گل‌ها به رنگ قرمز، صورتی یا سفید باشد، بهتر از گل‌های زرد، آبی و… است.
برای گرفتن جواب قطعی عجله نکنید
پس از این که وارد منزل طرف مقابل تان شدید و پذیرایی‌های مقدماتی انجام شد، یکی از اعضای بزرگ خانواده تان که خوش صحبت تر است و به اصطلاح می‌تواند یخ این گونه مجالس را با شیرین سخنی آب کند، باید صحبت را شروع کند. معمولا در پایان خواستگاری، خانواده عروس بلافاصله جواب مثبت نمی دهند و جواب قطعی را به روزهای بعد و جلسات بعد موکول می‌کنند. در این صورت نباید هیچ گونه پافشاری برای گرفتن زود هنگام جواب داشته باشید. بنابراین حتی اگر دختر خانم را از همه نظر پسندیده اید، برای شنیدن جواب مثبت اولیه حداقل ۳-۲ روز صبر کنید.
از شوخی‌های بیجا در خواستگاری بپرهیزید
در این گونه مجالس، باید از شوخی‌های بیجا و گفتن لطیفه‌هایی که به عده ای برمی خورد و بین ما بیشتر مفهوم جک دارد خودداری کرد.
چشم هایتان را چهار چشمی باز کنید
گاهی عروس خانم به دلیل خجالتی بودن، ممکن است اساسا به خواستگاری راضی نباشد ولی به خاطر ترس یا احترام به والدینش در مجلس حضور پیدا کند. اگر دختر دلبسته دیگری باشد، از حرکات و سکناتش کاملا مشهود خواهد بود. در صورتی هم که تمایل به ازدواج با این خواستگار یا حداقل معاشرت با او را داشته باشد، باز هم از رفتار و کردارش مشخص می‌شود. جلسه اول خواستگاری خیلی از مسائل را روشن می‌کند بنابراین باید با دقت، همه اتفاقات این مراسم را زیر نظر بگیرید. حتی نظم و چینش وسایل اتاق، تابلوها، کتاب‌ها و … همه و همه به شما برای پیدا کردن شناخت دقیق‌تر از دختر خانم یاری می‌رساند.
درخواست‌های غیرمعقول طرف مقابل را نپذیرید
خواستگاری مرد از زن، هیچ تعهدی برای ازدواج ایجاد نمی کند. هرچند خواستگاری مقدمه ازدواج است و امکان دارد پس از آن، امکان ازدواج رسمی پدید آید اما این احتمال هم وجود دارد که همه چیز پس از مدتی تمام شود. گاهی تمام قول و قرارها در مراسم بله بران با خواندن خطبه عقد و ثبت شدن آن رسمی می‌شود، گاهی هم به دلیل برخی اتفاق ها، قهر و کنار کشیدن، جای نزدیکی و آشتی را می‌گیرد. پس افرادباید هوشیار باشند و خواستگاری را به معنای ازدواج تلقی نکنند و بی درنگ به درخواست‌های غیرمعقول و زودهنگام همسر احتمالی آینده شان تن ندهند تا در آینده زندگی مشترک‌شان به مشکل بخورند.
نکاتی درباره اولین گفت و گو در جلسه خواستگاری
مهم ترین بخش خواستگاری گفت و گوی دختر و پسر است که گاهی خانواده‌ها و حتی عروس و داماد خیلی سرسری از کنار آن می‌گذرند و با این توجیه که «وقت برای شناختن هم بسیار است» فرصت گفت و گوی مقدماتی را به کمترین زمان ممکن تقلیل می‌دهند اما باید بدانید که این گفت و گو، نه تنها به زمان کافی احتیاج دارد بلکه راه و رسم خاصی هم دارد تا بتوانید در کمترین زمان ممکن بهترین شناخت را از طرف مقابل تان به دست بیاورید. برای یادگیری این روش ها، توصیه‌هایی را که در ادامه مطرح می‌شود بخوانید.
سوالات‌تان را بنویسید: سعی کنید سوالات تان را از قبل روی کاغذی بنویسید تا مبادا در جلسه خواستگاری و در مواجهه با فرد مقابل فراموش تان شود. برای فراموش نکردن پاسخ‌های فرد مقابل هم می‌توانید آن‌ها را یادداشت کنید تا بعدا بهتر و با دقت بیشتری مورد بررسی و ارزیابی قرار دهید.
حواس تان به اولین سوال طرف مقابل باشد: توجه داشته باشید که معمولا اولین سوالات فرد مقابل مهم ترین دغدغه‌ها و حساسیت‌های فردی اش را نشان می‌دهد بنابراین از این طریق می‌توان بهتر و بیشتر فرد مقابل و دل مشغولی هایش را شناخت. به عنوان مثال اگر دختری اولین سوالش درباره مسائل مادی مانند مسکن، خودرو و … باشد مطمئناً دغدغه اش بیشتر در حوزه مادیات است.
هر سوالی نپرسید: بهتر است از پرسیدن سوالات بی ارزش و بی اهمیتی چون رنگ و غذای مورد علاقه و … خودداری کنید. چون در بیشتر این موارد افراد سعی می‌کنند سلایق شان را شبیه به فرد مقابل نشان دهند و اصلا لزومی هم ندارد سلیقه‌ها در این زمینه‌ها یکسان باشند. مهم این است که نگاه ها، تفکرات، باورها و … افراد با یکدیگر همسو، هم جهت و همسنخ باشند.
سوال‌های معکوس هم بپرسید: به طرح زیرکانه سوال‌های معکوس بپردازید. همه سوال هایتان را مستقیم نپرسید، زیرا پاسخ‌های آن قابل اعتماد نیستند. به عنوان مثال اگر بگویید من خیلی اهل تفریحم نظر شما درباره تفریح وگردش چیست؟ او نیز در پاسخ به شما می‌گوید: من هم همینطور. در این گونه مواقع باید به صورت معکوس سوال بپرسید. مثلا نظرتان راجع به افرادی که زیاد مسافرت می‌روند، چیست؟ در این صورت فرد مقابل نمی تواند نظر واقعی شما را تشخیص و طبق آن پاسخ دهد. جوابی که در پاسخ به این سوالات داده می‌شود، تقریبا نظر حقیقی فرد مقابل است.
لازم نیست همه چیز را بگویید: توجه داشته باشید که گفتن همه چیز لازم نیست. برخی از مسائل باید تا آخر عمر در دل فرد به عنوان راز بمانند. البته مطرح کردن مسائلی که به زندگی آینده و مشترک دو نفر ربط دارد، ضروری است. مانند بیماری‌های خاص جسمی و روحی، ازدواج پیشین، هر گونه اعتیاد و … .
منبع: میگنا(دانشنامه روانشناسی و علوم تربیتی) با اندکی تغییر
