اهل بیت علیهم السلام در آیینه شعر و ادب

خواجوی کرمانی (مهدی علیه السلام در شعر و ادب پارسی – قرن هشتم).

اشاره: کمال‌الدین ابوالعطاء محمودبن علی‌بن محمود، معروف به «خواجوی کرمانی» (زاده: ۶۸۹ ه.ق. در کرمان – درگذشت: ۷۵۲ ه.ق. در شیراز) یکی از شاعران بزرگ نیمۀ اول قرن هشتم است. آرامگاه خواجو در تنگ الله اکبر شیراز است. وی از شاعران عهد مغول است و اشعاری در مدح سلاطین منطقه فارس در کارنامۀ خود دارد. وی که به ن…

نیّر تبریزی؛ حافظ عاشورایی.

اشاره: میرزا محمدتقی حجه الاسلام متخلص به نیّر در سال ۱۲۴۸ قمری در تبریز به دنیا آمد و در ۲۲ سالگی برای ادامۀ تحصیل به نجف رفت و پس از استفاده از اساتید وقت به تبریز بازگشت. فقیه، مجتهد، محدث و در میان علمای شیخیه از مشایخ معروف بود و در فنون شعر و ادب نیز مهرۀ این فن به شمار می‌رفت. به سه زبان فارسی، عربی …

محمد تقی نیر تبریزی، صبح قیامت.

اشاره: عالم دینى، فقیه، خطاط و شاعر متخلص به نیر. مشهور به حجت‌ الاسلام تبریزى. وى از مشاهیر فرقه ‌ى شیخیه در آذربایجان بود. او و پدرش از اولین کسانى هستند که بر مسلک على محمد باب ردیه نگاشتند. در تبریز به دنیا آمد و در همان جا نشو و نما یافت و مقدمات را فراگرفت. سپس به نجف رفت. پس از فراگیرى فقه و اصول…

سیمای امام حسین (ع) در مثنوی مولوی.

اشاره: با تأمّل و تعمق در مضامین مثنوی این نکته روشن می گردد که: «در عمق افکار و عقاید مولوی و گفته های او، جنبه ای از هواخواهی علی(علیه السلام) و خاندان پیغمبر اکرم(ص) وجود دارد که می توان آن را با اساس و پایه اصلی تشیع به معنی عام کلمه، که مرادف با دوستی و معرفت حقیقی اسلام به مقام و منزلت امام علی(علیه…

علی (علیه السلام) در آینه شعر فارسی.

اشاره: علی بن ابی‌طالب مشهور به امام علی(علیه السلام) و امیرالمؤمنین (۱۳ رجب سال ۲۳ قبل از هجرت - ۲۱ رمضان سال ۴۰ق)، امام اول همهٔ مذاهب شیعه، صحابی، راوی، کاتب وحی و چهارمین خلیفه از خلفای راشدین نزد اهل سنت است. وی پسرعمو و داماد پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله)، همسر حضرت فاطمه(س)، پدر و جدِّ یازده امام شی…

دو شعر از صائب تبریزی برای امام حسین (علیه السلام).

شهرستان ادب: صائب تبریزی از شعرای بزرگ فارسی است که در سبک هندی نامدار است و از وی به‌خصوص غزلیات زیبایی برجای مانده. او شاعری است با مذهب شیعی جعفری که در کنار سایر آثارش، شعرهای زیبای آیینی نیز می‎درخشند. به مناسبت ایام عزای حسینی، به خوانش دو قصیدۀ عاشورایی از صائب تبریزی می‎پردازیم. قصیدۀ دوم از شعرهای م…

اشعار صاحب بن عباد در مدح اهل بیت(علیه السلام).

اشاره: صاحِب بْنِ عَبّاد (۳۲۶-۳۸۵ق)، کاتب و وزیر دولت آل بویه (مؤید الدوله و فخر الدوله)، از دانشمندان شیعه و از ادیبان دو زبان عربی و فارسی. نام وی اسماعیل است؛ اما به «صاحب» مشهور بوده و به «کافی الکفات» نیز ملقب بوده است. مشهورترین کتاب ادبی‌اش «المحیط فی اللغه» است. صاحب به‌ویژه در ری و اصفهان، محافل علمی…

سروده‌ معروف اقبال ‌لاهوری‌ در وصف ‌حضرت ‌زهرا(سلام الله علیها).

اشاره: محمد اقبال لاهوری یکی از بزرگترین اندیشمندان جهان اسلام و فارسی سرایان شبه قاره هند است که ارادت او به پیامبر اسلام(صلی الله) و اهل بیت رسول خدا (علیهما سلام) در آثارش جلوه خاصی دارد. سروده اقبال لاهوری در وصف حضرت زهرا(س) از معروف‌ترین سروده‌های این شاعر گران‌مایه است که می توان آن را مهم‌تر…

چهارده خورشید در شعر امام خمینی(ره).

اشاره: سید روح الله موسوی خمینی (۱۲۸۱-۱۳۶۸ش) مشهور به امام خمینی، رهبر انقلاب اسلامی و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، از بزرگ‌ترین مراجع تقلید شیعه در قرن چهاردهم هجری قمری. وی از سال ۱۳۴۱ش مبارزه علنی علیه نظام سلطنتی پهلوی در ایران را آغاز کرد. حکومت وقت دو بار او را بازداشت کرد و بار دوم به ترکیه و س…

اهل بیت علیهم السلام از نظر عطار نیشابوری.

اشاره: فریدالدین ابوحامد محمد عطار نیشابوری مشهور به شیخ عطّار نیشابوری (۱۱۴۶م/۵۴۰ق .۱۲۲۱م/۶۱۸ق) یکی از عارفان، صوفیان و شاعران ایرانی سترگ و بلندنام ادبیات فارسی در پایان سدهٔ ششم و آغاز سدهٔ هفتم است. او در سال ۵۴۰ هجری برابر با ۱۱۴۶ میلادی در نیشابور زاده شد و در ۶۱۸ هجری به هنگام حملهٔ مغول به …

استاد شهریار شاعر اهل بیت علیهم السلام.

    اشاره:  ۲۸ شهریور سالرزو عروج یکی از بزرگترین شاعران متعهد ایران اسلامی است ; شاعری که دوست و دشمن به توانمندی و تبحر او در عرصه شعر و شاعری اعتراف دارند . در سال ۱۳۱۰ شمسی وقتی نخستین دفتر شعر او به چاپ رسید، ملک الشعرای بهار، که خود ادیب بزرگ و شاعر زبر دستی بود، در اشاره به مقا…

سروده‌ معروف اقبال ‌لاهوری‌ در وصف ‌حضرت ‌زهرا(سلام الله علیها).

اشاره: محمد اقبال لاهوری یکی از بزرگترین اندیشمندان جهان اسلام و فارسی سرایان شبه قاره هند است که ارادت او به پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) و اهل بیت رسول خدا (علیهما سلام) در آثارش جلوه خاصی دارد.  سروده اقبال لاهوری در وصف حضرت زهرا(سلام الله علیها) از معروف‌ترین سروده‌های این شاعر گران‌مایه است ک…

ولایت و جلوه ولایت علوى در شعر شاه نعمت ‏اللّه ولى.

اشاره: در میان شاعران بزرگ پارسی گوی، کم تر شاعری را می توان یافت که از مسئله مهم و حساسی چون مسئله «ولایت» غافل مانده باشد و در باب آن اسب سخن نرانده باشد و درّ سخن نسفته باشد. چراکه مسئله «ولایت» مسئله یی مهم و اساسی و است و سراینده بزرگ، هرگز نمی توانسته و نمی تواند شعر خود را از بوی خوش و جان افزای …

میرزامحمّد مخلص کاشانى.

اشاره: میرزامحمّد (مخلص) کاشانى (متوفاى ۱۱۵۰ ه.  . ق) معروف به «مخلصا» در زادگاه خود کاشان به تحصیل علوم پرداخت و در سال هاى پایانى عمر مورد عنایت دولتمردان پایتخت صفوى قرار گرفت و به دعوت محمّدمؤمن خان شاملو ملقّب به اعتمادالدوله از کاشان به اصفهان عزیمت کرد و تا پایان عمر در همان جا ماند، و پس از در…

سیماى امام على علیه السلام در مثنوى

 حسن فراهانى مقدمه جلال الدین محمد بلخى مشهور به «مولوى‏» ، متولد ششم ربیع الاول سال ۶۰۴ ه.ق در بلخ و متوفاى پنجم جمادى الاخر ۶۷۲ ه.ق در قونیه، قریب ۶۸ سال عمر کرد.عمر وى به سه دوره تقسیم مى‏شود: دوره اول.زندگانى و شخصیت اول مولوى از ایام کودکى تا ۲۵ سالگى است; یعنى از سال ۶۲۸ ق که پدر دانشمند و ع…

شیخ محمّد فضولى بغدادى.

اشاره: شیخ محمّد فضولى بغدادى (متوفاى ۹۶۳ ه.  . ق) از شعراى پرآوازه سده دهم هجرى است که به سه زبان آذرى و فارسى و عربى شعر مى سروده و تخلص شعرى اش (فضولى) بوده است. زادگاهش شهر حلّه، نشو و نماى او در بغداد بوده و از اکابر شعراى قرن دهم هجریى به شمار مى رفته است. وى داراى طبع شعرى روان و وقّاد بوده و …