ازیاران وشاگردان امام عسکری (ع) . محمد بن حسن بن فروخ ، ملقب به صفار(رویگر) . به احتمال بسیار ، صفارنسبت شغلی خود او یا حرفۀ خانوادگی اوبوده است . درمنابع متقدم انبوهی ازپرسش های او از امام حسن عسکری (ع) ، که در قالب نامه بوده، آورده شده و نشان دهندۀ آن است که مدتی طولانی در خدمت آن حضرت بوده است (شیخ طوسی …

تاریخ نگار ، مفسر ، فقیه ، محدث درقرن ۴ ق . ابو نضر محمد بن مسعود بن محمد، اهل سمرقند، از مروجان احادیث اهل بیت (ع) در سمرقند. منطقۀ سمرقند در آن زمان پیش تر سرزمینی با ساکنان اهل سنت شناخته می شد وغالباً پیرو مذهب حنفی بودند، و این مطلبی است که مقدسی در احسن التقاسیم هم بدان اشاره کرده است (ص ۱۲۷) . درچنین…

رجالی قرن ۴ ق . ابوعمرو محمد بن عمر بن عبدالعزیز، اهل ماوراء النهر. در منطقۀ ماوراء النهر و سمرقند، عالمان شیعی محفل گسترده ای داشتند که در بخش­ های پیش ازهمین مجموعه با برخی از آن ها مانند محمد بن مسعود عیاشی آشنا شدیم کشی درهمان دیاربالید و علوم اولیۀ اسلامی را فرا گرفت . او را یکی از مهم ترین شاگردا…

محدث و مفسر و متکلم قرن ۴ ق . ابوعبدالله محمد بن جعفر کاتب نعمانی .انتساب وی به نعمانی به سبب خاستگاه او، شهرنعمانیۀ عراق در میانۀ واسط و بغداد است (خوانساری ، ج ۶ ص ۱۲۷) . به رغم جایگاه بسیاروالا وارزشمند او در تاریخ تشیع ، که بدان پرداخته خواهد شد ، اززندگانی او اطلاع چندانی دردست نداریم واندک اطل…

 درباره علوم قرآنى تعریف هاى گوناگونى ارائه شده است، زرقانى دراین باره مى نویسد: (علوم قرآنى، دانشهاى مربوط به قرآن کریم است از جنبه نزول، ترتیب، کتابت، قرائت، تفسیر، اعجاز، ناسخ و منسوخ و رفع شبهه ازاین کتاب الهى و علوم مانند آن. موضوع علوم قرآنى، قرآن کریم است.)۱ دکتر صبحى صالح نیز در تعریفى نزدیک …