فرهنگ و تمدن شیعه

محمدابراهیم جوهری هروی

اشاره: محمدابراهیم بن محمدباقر جوهری‌ (گوهری) هروی‌، (درگذشته پس از ۱۲۴۰ یا ۱۲۵۳ق) ملقب به افصح‌الشعراء، شاعر و مرثیه‌سرای فارسی‌زبان قرن سیزدهم است. کتاب طوفان‌ البکاء او مورد توجه‌ ذاکران‌ و مداحان اهل بیت بوده‌ است. جوهری هروی در قزوین به خدمت رکن الدوله در آمد، و لقب افصح الشعراء را از او دریافت کرد. او در…

یزید بن مغفل جعفی

اشاره: یزید بْن مَغْفِل جُعْفی‎ از یاران امیرالمومنین(علیه‌السلام) و امام حسین(علیه‌السلام) و از شهدای کربلا است. او در جنگ صفین و جنگ نهروان در سپاه امام علی(علیه‌السلام) جنگید. یزید از مکه تا کربلا با اباعبدالله همراه بود و در روز عاشورا به شهادت رسید. وی را یکی از تابعین، فردی شجاع و از شاعران شیعه نام برده‌…

عبدالحسین آیتی بافقی یزدی

اشاره: یکی از شعرای و ادیبان عبدالحسین آیتی است. این شاعر و ادیب اپر چه چند سال به تبلیغ فرقه ضاله بهائیت پرداخته و در نهایت به گمراهی و بطلان این فرقه پی برده و به مذهب شیعه گرویده است.  او در بطلا فرقه بهائیت کتاب کشف الحیل را نگاشته و از جهات مختلف این فرقه را به چالش کشانده است. در این نوشته به …

شعرای مشهور اهل بیت(ع)

اشاره: در طول چهارده قرنی که از اسلام می گذرد شعرای متعددی با زبان ماندگار شعر در مدح و رثای اهل بیت (علیهم السّلام) بالاخص در رابطه با حماسه عاشورای حسینی و مظلومیت های اهل بیت (علیهم‌السلام) به سرودن شعر پرداخته و به نشر فضایل و مناقب ائمه معصومین (علیهم‌السلام) در قالب شعر جامع عمل پوشانده اند. در …

مسجد گوهرشاد.

اشاره: مسجد جامع گوهرشاد اثر تاریخی به جای مانده از دوره تیموری و از مساجد معروف ایران است. این مسجد هم اکنون جزئی از حرم رضوی محسوب می‌شود. قدمت تاریخی، سبک معماری و زیبایی‌های هنری، مسجد گوهرشاد را یکی از جاذبه‌های مذهبی تاریخی و فرهنگی مورد توجه و بازدید باستان شناسان، جهانگردان و دیگر علاقه‌مندان کرده است. قیام مرد…

شیخ طوسی.

اشاره: شیخ طوسی در رمضان ۳۸۵ هجری قمری، ۴ سال پس از وفات شیخ صدوق در طوس یکی از شهرهای مهم خراسان متولد شد.[۱] کنیه او ابوجعفر است که گاهی در برابر شیخ کلینی و شیخ صدوق که کنیه هر دوی آنها ابوجعفر بود به او ابوجعفر ثالث می‌گویند. وی در ۴۰۸ ه‍.ق. در ۲۳ سالگی به عراق رفت و ۵ سال شاگرد شیخ مفید (متولد ۴…

شیخ بهائی.

اشاره: محمد بن عزّالدین حسین (۹۵۳ق ـ۱۰۳۱/۱۰۳۰ق) متخلص به بهائی و معروف به شیخ بهائی و بهاءالدین عاملی،فقیه، محدث، حکیم و ریاضیدان. شیخ بهائی بیش از ۱۰۰ کتاب در زمینه‌های مختلف تالیف کرده است. جامع عباسی و اربعین شیخ بهایی از جمله آثار اوست. آثاری نیز در معماری بر جای گذاشته که منارجنبان اصفهان، تقسیم زای…

مدرسه سپهدار اراک.

  اشاره: مدرسه سپهدار یکی از بناهای تاریخی باقی مانده از دوره قاجار است که همزمان با تاسیس بازار اراک به دستور یوسف خان گرجی سپهدار اعظم و بانی شهر اراک ساخته شد.[۱] مدرسه سپهدار، نخستین مدرسه بناشده در اراک (سلطان‌آباد) به حساب می‌آید.[۲] پیشینه این مدرسه اولین مرکز علوم دینی در اراک است…

شهید ثانی

اشاره: زین الدین بن علی بن محمد جبعی عاملی ، اهل لبنان . خاستگاه خاندان اوجبع ، از مناطق لبنان ، بود . درجبع به دنیا آمد ودر میان افراد عالم خانواده ، از جمله پدرش ، نورالدین علی ، به فراگیری فقه و ادبیات عرب و علوم اولیۀ اسلامی پرداخت . در اوان کودکی به شهرمیس نزد شوهرخاله اش ، علی بن عبدالعالی میسی ، رفت …

علی بن حسین مسعودی.

اشاره: علی بن حسین مسعودی (۲۸۰ق-۳۴۵ یا ۳۴۶ق.) تاریخ نگار و جغرافی‌دان مسلمان سده چهارم هجری قمری که از او کتاب‌هایی همچون مروج الذهب و التنبیه و الاشراف به یادگار مانده است. به دلیل گزارش‌های بی‌طرفانه وی از وقایع تاریخی، مذهبش به روشنی معلوم نیست با این حال از دیرباز در منابع زندگی‌نامه و رجال شیعه، و…

قطب‌الدین رازی.

اشاره: محمد بن محمد بویه‌ای رازی ورامینی معروف به قطب‌الدین رازی (۶۴۷-۷۶۶ق) از دانشمندان شیعه در علم منطق و کلام و فلسفه. وی شارح حکمت اشراق سهروردی است. کتاب المحاکمات بین شرحی الاشارات از مهم‌ترین آثار اوست. قطب‌الدین رازی، در سال ۶۴۷ق در ورامین از توابع تهران به دنیا آمد. محقق ثانی نسبش را از سلسلهٔ…

ابن نوح سیرافی.

  اشاره ابوالعباس احمد بن علی بن محمد بن احمد ابن عباس بن نوح، معروف به ابن نوح سیرافی محدث، رجال شناس و فقیه امامی سده‌های ۴ و ۵ق. از مشایخ وی می‌توان به ابوغالب زراری، ابن قولویه قمی، ابن داوود قمی و... اشاره داشت. نجاشی از شاگردان سرشناس او بوده و شیخ طوسی نیز به واسطه از حسین بن ابراهیم قمی از ابن …

شاذان بن جبرئیل قمی.

اشاره: ابوالفضل شاذان ابن جبرئیل بن اسماعیل بن ابی طالب القمی، فقیه شیعه امامی قرن ششم قمری که از شاگردان عالمان شیعه بوده و افرادی نظیر فخار بن معد و محمد بن جعفر مشهدی را تربیت کرده است. کتاب‌هایی به وی منتسب است که می‌توان به کتاب الروضه فی فضائل امیرالمؤمنین اشاره کرد. زندگینامه سدید الدین ابوال…

شیخ یوسف بحرانی.

اشاره یوسف بن احمد بحرانی (۱۱۰۷ ۱۱۸۶ق)، مشهور به صاحب حدائق و محدث بحرانی، از علمای شیعه در قرن دوازدهم هجری قمری است. وی فقیه، محدث و اخباری میانه‌ رو است. حدود ۵۰ اثر در حدیث، کلام، فقه و... به وی منسوب است که الحدائق الناضره و لؤلؤه البحرین از آن جمله‌اند. وی در قطیف نزد حسین ماحوزی و در شیراز نز…

عبدالعزیز جلودی.

اشاره ابواحمد عبدالعزیز بن‌ یحیی‌ بن‌ احمد بصری‌، مشهور به عبدالعزیز جَلودی‌ (؟ ـ ۳۳۲/۳۳۰ق)، از روات و فقهای شیعه در قرن‌ سوم‌ و اوایل‌ قرن‌ چهارم‌ قمری. منزلت او در بصره چنان بوده که او را شیخ بصره خوانده‌اند. تفسیر علی (علیه السلام)، مسند علی (علیه السلام)، مجموع قرائات علی (ع) و...، از آثار اوست. …

محمد بن جریر طبری.

  اشاره ابو جعفر، محمد بن جریر بن رستم طبری آملی مازندرانی از چهره‌های برجسته فقهای شیعه در قرن پنجم هجری و از معاصرین شیخ طوسی و نجاشی است. او در آمل به دنیا آمد و نزد بسیاری از اساتید شیخ طوسی روایت شنید. مقایسه بین جریر و طبری بزرگ بی تردید وی غیر از محمد بن جریر طبری صاحب تفسیر و تار…