امام شناسی

اثبات دلالت  آیه «اولى الامر» بر ضرورت عصمت امام

  اشاره: از جمله آیاتى که از آن ضرورت عصمت امام استفاده مى شود آیه اولى الامر است، خداوند متعال مى فرماید: ( أَطِیعُوا اللهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ وَأُولِی الاَْمْرِ مِنْکُمْ)؛(۱) «خدا و رسول و صاحبان امرى که از میان خود شما است را اطاعت نمایید.»از این آیه به خوبى استفاده مى شود که در هر عصر و زمان…

نظر مذاهب اسلامی نسبت به وجوب امامت در جامعه اسلامى

اشاره: امامت رهبری و پیشوایی جامعه اسلامی به نصب الهی و جانشینی پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) در امور دینی و دنیوی است. این آموزه، از اصول مذهب شیعه و از اختلافات اعتقادی میان شیعه و اهل سنت است. اهمیت امامت نزد شیعیان باعث شده که آنان امامیه لقب گیرند. بنابر آموزه‌های شیعه، پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آل…

شأن نزول آیه تبلیغ

اشاره آیه تبلیغ (مائده: ۶۷) از آخرین آیات نازل شده قرآن بر پیامبر(صلی الله علیه و آله) است. طبق این آیه، پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) موظف شد پیامی را به مردم ابلاغ کند که اگر در رساندن آن کوتاهی کند، رسالت پیامبریِ خود را به انجام نرسانده است. به اعتقاد شیعیان و برخی از اهل سنت، آیه در حجه الوداع …

امامت در کلام و فلسفه اسلامى

اشاره: مکتب اشعرى، با اتکا به نقلیات سمعى ، معتزله با ارائه اصل مصلحت و مکتب شیعه با ارائه قاعده لطف ، محورهاى مختلف مسئله امامت را توجیه کرده  اند مسئله امامت از موضوعاتى است که در کلام و فلسفه اسلامى به طور مشترک درباره آن بحث شده است، با این وجود به نظر مى رسد مفهوم امامت نزد فلاسفه بسیار عمیق تر و پربار…

امامت در معرض توطئه

اشاره: علاوه بر این دو رکن، شایستگى و اهلیّت براى امامت، که به معناى دارا بودن خصلت ‏ها و ملکات رهبرى که بتوانند خط را نگاه دارند و سلامت مسیر را تضمین کنند، مى ‏باشد. مانند دارا بودن «عصمت»، شجاعت و بخشندگى و ... از شرائط تصدى این مقام است. به همین خاطر است که مى‏ بینیم ائمّه اطهار (علیه السلام)، د…

امامت و خاتمیت

اشاره: خاتَمِیّت، به‌معنای این است که حضرت محمد(ص) آخرین پیامبر و اسلام آخرین دین آسمانی است و پس از او پیامبر و دین الهیِ دیگری نخواهد آمد. مسئله خاتمیت در قرآن و احادیث اسلامی آمده است و علمای مسلمان آن را از ضروریات دین اسلام می‌دانند. در آیه چهلم سوره احزاب، پیامبر اسلام «خاتَم‌الانبیا» معرفی شده است…

الفاظ حدیث منزلت را از زبان صحابه

اشاره: حدیث منزلت از درجه اعتبار خاصى برخوردار است به حدّى که بخارى و مسلم آن را در صحیحین نقل کرده اند. و به تواتر از پیامبر(صلى الله علیه وآله) نقل شده که در حقّ على بن ابى طالب(علیه السلام) فرمود: «انت منّى بمنزله هارون من موسى»؛ «تو نسبت به من همانند هارون نسبت به موسى هستى.» این حدیث را حافظان …

شیوه انتخاب امام و مقتضای مصالح امت

اشاره: مصالح امت و شرائط زمان پیامبر، کدام‏یک از دو نظریه ذیل را تایید مى‏ کند، آیا شرائط ایجاب مى‏ کرد که پیامبر مساله جانشینى را نادیده بگیرد و آن را بر عهده امت‏ بگذارد، تا آنان براى او جانشینى تعیین نمایند، یا مصالح امت در گرو این بود که او درباره بقاى دین و صیانت آن بیندیشد و فرد جامع ‏الشرائط را به مسلمین …

دیدگاه شیعه امامیه پیرامون علم غیب امام

اشاره: علم غیب، گونه‌ای آگاهی که در حالت طبیعی برای انسان دست‌یافتنی نیست و خداوند، برخی انسان‌ها را از آن بهره‌مند می‌کند. بنابر آموزه‌های شیعی، آگاهی از غیب، مخصوص خداوند است؛ ولی او بنابر مصالحی، برخی انسان‌ها را از آن بهره‌مند می‌کند. با این حال، برخی علوم غیبی مانند علم به ذات خداوند، مخصوص خود اوست …

منابع علمى اهل بیت (علیه السلام)

اشاره: آیت الله ناصر مکارم شیرازى از مسائل مهمى که در مورد علم امامان معصوم (علیه السلام) شایان دقت و توجه است منابع علمى امامان (علیه السلام) است که این آگاهى وسیع آنها بر امور دین و دنیا از کجا پیدا مى‏ شود، و با اینکه مسلم است وحى آسمانى بر آنان نازل نمى‏ گردد و درهاى وحى بعد از وفات خاتم انبیاء ب…

وظایف امام

اشاره: نخست امیر المؤمنین علیه السلام اصلی را مطرح میفرماید که فوق العاده با اهمیت است.آن اصل عبارتست از الهی بودن وظایفی که برعهده امام (پیشوا) است.یعنی همه آن وظائف که باید امام انجام بدهد باید مستند به خدا باشد یا از طریق قرآن یا از طریق سماع از رسولخدا که شایسته گیرندگی وحی خداوندی است،یا از راه تح…

امامت و خلافت در قرآن

  اشاره:  دو اصل از اصول دین به نام‏هاى «عدل‏» و «امامت‏» به عنوان «اصول مذهب‏» از ویژگیهاى مذهب شیعه است هم‏چنانکه خصوص عدل از ویژگیهاى گروهى از اهل سنت، به نام معتزله است که منقرض شده ‏اند به شمار مى ‏رود. (۱.  در اینجا پیرامون موضوع امامت از نظر قرآن بحث مى‏ نمائیم فزون از این حد مربوط به ک…

مراد از «اولى الامر» در روایات اهل سنّت

اشاره: اوُلو الْاَمْر، کسانی که برطبق قرآن، اطاعت از آنان واجب است. این واژه در آیه ۵۹ سوره نساء به‌کار رفته است که به آیه اولو الامر شهرت دارد. در خصوص عصمت اولو الامر و اینکه چه کسانی هستند، بحث‌های بسیاری در کتاب‌های کلامی و تفسیری صورت گرفته است. به باور شیعیان آیه اولو الامر بر عصمت اولو الامر د…

رابطه علم و عصمت معصومین

  اشاره:  در آیات بسیارى از قرآن کریم اخلاص عبد را به خدا نسبت داده، با اینکه بنده باید خود را براى خدایش خالص کند بدان جهت است که بنده جز موهبت‏ خداى تعالى چیزى را از ناحیه خود مالک نیست، و هر چه را که خدا به او داده باز در ملک خوداوست.پس اگر بنده، دین خود را و یا به عبارتى خود را براى خدا …

مقصود از مرگ جاهلیت در حدیث «معرفت امام»

اشاره: با توجه به نقشی که امامت در حفظ نظام و کمال بشر و سیر او به سوی خدا و اجرای احکام خدا دارد، وبا توجه به اینکه اطاعت امر امام شرعاً و عقلاً واجب است در وجوب معرفت امام نیز بر حسب حکم عقل و شرع جای هیچگونه تردید و شبهه ای نیست زیرا هم مقدمه اطاعت است که واجب است، و بدون وجوب آن، اطاعت و نصب امام بیهو…

بایستگى امامت در پرتو روایات

اشاره: امامت رهبری و پیشوایی جامعه اسلامی به نصب الهی و جانشینی پیامبر اکرم(ص) در امور دینی و دنیوی است. این آموزه، از اصول مذهب شیعه و از اختلافات اعتقادی میان شیعه و اهل سنت است. اهمیت امامت نزد شیعیان باعث شده که آنان امامیه لقب گیرند. در باره امامان پس از پیامبر بزرگوار اسلام صلى الله علیه و آله، و ب…