ناسازگاری بین دین و اخلاق
مسئله ناسازگاری بین دین و اخلاق یکی از مسائل مربوط به حوزۀ ارتباط دین و اخلاق میباشد، بحث از رابطۀ دین و اخلاق یکی از مباحث پردامنه و در عین حال بحث برانگیزی بوده است که در میان فلاسفه اعم از فیلسوفان مسلمان و غیرمسلمان مطرح بوده است، از جمله پرسشهای مطرح در این باره مسئله سازگاری و ناسازگاری دین و…
اخلاق از دیدگاه قرآن
اخلاق جمع خُلق است.(۱) و در لغت «خُلْق» و «خَلْق» از یک مادّه (خ ل ق) هستند. خَلْق به شکل ظاهری انسان نظر دارد و خُلق به شکل باطنی و نفسانی انسان. همانگونه که شکل ظاهری انسان، متصف به صفت نیک و بد است، شکل باطنی انسان هم دارای اوصاف خوب و بد است. به عبارت دیگر، خَلْق اختصاص به شکل و صورتی دارد که با چشم ظا…
اصول اخلاقى در قرآن
مى دانیم قرآن مجید به صورت یک کتاب کلاسیک تنظیم نشده که فصول و ابواب و مباحثى به شکل این گونه کتابها داشته باشد، بلکه مجموعه اى از وحى آسمانى است که به تدریج و برحسب نیازها و ضرورتها نازل شده است، ولى مى توان آن را با استفاده از روش تفسیر موضوعى در چنین قالبهایى ریخت.
از تقسیم هایى که از مجموع آیات قرآن اس…
اصول اخلاق اسلامى در روایات
در روایات اسلامى احادیثى که بیانگر اصول اخلاقى حسنه و سیّئه است دیده مى شود که روش مخصوص به خود را تعقیب مى کند، نه روشى را که حکماى یونان داشته اند، از جمله:
در حدیث معروفى که در کتاب «اصول کافى» از امام صادق علیه السلام نقل شده است چنین مى خوانیم که: یکى از یاران آن حضرت به نام «سماعه بن مهرا…
نقش اخلاق در زندگی از دیدگاه قرآن
اخلاق جمع خُلق است.(۱) و در لغت «خُلْق» و «خَلْق» از یک مادّه (خ ل ق) هستند. خَلْق به شکل ظاهری انسان نظر دارد و خُلق به شکل باطنی و نفسانی انسان. همانگونه که شکل ظاهری انسان، متصف به صفت نیک و بد است، شکل باطنی انسان هم دارای اوصاف خوب و بد است. به عبارت دیگر، خَلْق اختصاص به شکل و صورتی دارد که با چشم ظا…
تفاوت بین اخلاق دینی و اخلاق سکولار.
اشاره:
مبحث اخلاق دینی و اخلاق سکولار به طور عمیق و گستردهای با بحث بسیار مهم رابطه دین و اخلاق مرتبط است. در واقع این نگرش دنیامدارانه و سکولاری به دو پدیده دین و اخلاق بوده است که مفهومی به نام اخلاق سکولاری را به وجود آورده است. گفتنی است که این دو بحث با وجود اشتراکهای فراوان، متفاوت از هم میباشند…
تفاوت اخلاق دنیوی یا سکولار با اخلاق دینی
تفاوت اخلاق دنیوی یا سکولار با اخلاق دینی
مبحث اخلاق دینی و اخلاق سکولار به طور عمیق و گستردهای با بحث بسیار مهم رابطه دین و اخلاق مرتبط است. در واقع این نگرش دنیامدارانه و سکولاری به دو پدیده دین و اخلاق بوده است که مفهومی به نام اخلاق سکولاری را به وجود آورده است. گفتنی است که این دو بحث با وجود اشتراکها…
اخلاق فردى و اجتماعى
مسئله مهمّی که توجه به آن لازم است این است که: آیا مسائل اخلاقى در رابطه با انسانهاى دیگر شکل مى گیرد به طورى که اگر یک انسان تنهاى تنها زندگى کند، اخلاق براى او مفهوم نخواهد داشت؟ یا این که پاره اى از مفاهیم اخلاقى درباره یک انسان تنهاى تنها نیز صادق است، هرچند قسمت اعظم مسائل اخلاقى در رابطه انسا…
تأثیر متقابل «اخلاق» و «رفتار»
رابطه اخلاق و عمل، و تأثیر اخلاق در عمل، چیزى نیست که بر کسى مخفى باشد چرا که اعمال ما معمولًا از صفات درونى ما سرچشمه مى گیرد، شخصى که بخل یا حسد یا تکبّر در درون قلب او لانه کرده و روح و فکر او را به رنگ خود در آورده است، طبیعى است که اعمالش به همان رنگ باشد؛ حسود همیشه اعمالش نشان مى دهد که این خوى…
مکتبهاى اخلاقى
در علم اخلاق مکاتب فراوانى است که بسیارى از آنها انحرافى است و به ضدّ اخلاق منتهى مى شود، و شناخت آنها در پرتو هدایتهاى قرآنى کار مشکلى نیست؛ قرآن مى گوید:
وَأَنَّ هذا صِراطِى مُسْتَقِیماً فَاتَّبِعُوهُ وَلاتَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِکُمْ عَن سَبِیْلِه ذاکُمْ وَصَّاکُمْ بِه لَعَلَّکُمْ تَ…
نقش اخلاق در زندگى و تمدّن انسانها
بعضى از ناآگاهان، مسائل اخلاقى را، به عنوان یک امر خصوصى در زندگى شخصى مى نگرند، و یا آنها را مسائل مقدّس روحانى و معنوى مى دانند که تنها در زندگى سراى دیگر اثر دارد، در حالى که این یک اشتباه بزرگ است؛ اکثر مسائل اخلاقى بلکه همه آنها، آثارى در زندگى اجتماعى بشر دارد، اعم از مادّى و معنوى، و جامعه انسان…
اخلاق و نسبیّت
افعال اخلاقی
آیا اخلاق خوب و بد و رذائل و فضائل جنبه مطلق دارد؛ یعنى، مثلًا شجاعت و فداکارى و تسلّط بر نفس در هر زمان و هر مکان بدون استثنا خوب است، یا خوبى و بدى این صفات نسبى است، در پاره اى از جوامع و بعضى از زمانها و مکانها خوب در حالى که در جامعه یا زمان و مکان دیگر، بد است؟
آنها که اخلاق را نسبى …
نگاهی به رابطه ی دین و اخلاق
مقدّمه
الف) نیازمندی اخلاق به دین در مقام ثبوت
ب) نیاز اخلاق به دین در مقام اثبات
ج) نیازمندی اخلاق به دین درضمانت اجرا
چکیده:
اخلاق، علمی است که انواع صفات خوب و بد را مورد بررسی، تبیین و تعریف قرار داده و نحوه ی اکتساب صفات خوب و فضائل و نیز چگونگی زدودن صفات زشت و رذایل را بیان می کند و دین …
سازگاری اخلاق جهانی با تنوع ادیان
واقعیت این است که رابطه اخلاق با دین، گاهی بدین معنا تفسیر میشود که اخلاق بدون اعتقادات دینی و دست کم بدون اعتقاد به خدا معنا ندارد، زیرا در واقع آن چه مشترک بین همه ادیان است، اعتقاد به خداست. آن وقت گفته میشود اخلاق منهای دین غلط است یعنی اخلاق منهای اعتقاد به خدا و یا اعتقاد به خدا و معاد (قیامت).(۱)
ای…
تفاوت زن و مرد در برخی صفات اخلاقی در کلام امام علی(ع)
در کلام حضرت علی ـ علیه السلام ـ برخی از نیکوترین خلق و خوی زنان از زشت ترین اخلاق مردان به حساب می آید مانند: تکبر، ترس و بخل. اینجا سوالی ایجاد می شود که صفات خوب برای هر زن و مردی خوب و پسندیده است و صفات بد هم برای زنان و هم برای مردان نکوهش شده است و حضرت علی ـ علیه السلام ـ کدام ویژگی از زنان و مر…
تعریف اخلاق از منظر دین اسلام
لازم است علاوه بر تعریف اخلاق، برخی دیگر از مفاهیم و اصطلاحات نیز مانند «علم اخلاق»، «هدف علم اخلاق» و «تربیت اخلاقی» توضیح داده شود.
تعریف اخلاق: کلمه «اخلاق» جمع خُلق و به معنای نیرو و سرنوشت باطنی انسان است که تنها با دیده بصیرت و غیر ظاهر قابل درک است. در مقابل، خَلق به شکل و صورت محسوس و ق…